پنجشنبه: 30 فروردين 1403

شما اینجا هستید

انتشار کتاب دو جلدي اصطلاح‌نامه منطق (و لوح فشرده همراه)

     

    در آستانه آغاز به کار نمايشگاه بين‌المللي کتاب تهران، مجموعه دوجلدي اصطلاح‌نامه منطق (به همراه لوح فشرده) به همت مرکز پژوهشي دائره‌المعارف علوم عقلي اسلامي منتشر شد:

    اين اصطلاح‌نامه شامل حدود 4400 اصطلاح منطقي همراه با 11400 مستند است که همه اين اصطلاحات در 13 رده زير قرار گرفته‌اند:

    العلم، الدلالة، المفهوم، التعريف، القضية، الحجة، مبادي الحجة، البرهان، الجدل، الخطابة، الشعر، المغالطة، أجزاء العلوم

    همچنين در جلد دوم اين اثر260 قاعده منطقي همراه با ذکر مأخذ اين قواعد معرفي شده است.

    لوح فشرده همراه

    با توجه به اينکه اصطلاحات به نسخه‌هاي خاصي از منابع ارجاع شده‌اند و ممکن است اين نسخه‌ها در دسترس همگان نباشند و يا با گذشت زمان اين نسخه‌ها در بازار کتاب يافت نشوند، لوح فشرده‌اي که در بردارنده تصويري از منابع هر يک از اصطلاح‌نامه‌ها است، به همراه کتاب‌هاي اصطلاح‌نامه در اختيار استفاده‌کنندگان قرار مي‌گيرد. در اين لوح‌ها افزون بر امکان ديدن تصوير منابع، امكان جست‌وجو در فهرست مطالب آنها نيز وجود دارد.

    مفهوم اصطلاح‌نامه

    «اصطلاح‌نامه»، معادل فارسي واژة «تزاروس» (Thesaurus)، به معناي «گنجينة لغات» است و مراد از آن، معجمي است که همة واژه‌ها يا اصطلاحات مربوط به حوزة خاصي از معارف و فرهنگ بشري را با سامان‌دهي و نظام‌مندي ويژه‌اي در بر دارد.

    در آغاز، هدف از تهية اصطلاح‌نامه‌ها، دست‌يابي آسان به اصطلاحات و کاربرد دقيق آنها بود اما با گذشت زمان، سامان‌دهي مفهومي و کاربرد واژه‌ها در نمايه‌سازي، هدف اصلي تهية اصطلاح‌نامه‌ها قرار گرفت

    نظام مطلوب در اصطلاح‌نامه‌ها، در بردارندة طبقه‌بندي سلسله مراتبي (اعم و اخص)، مشخص ساختن اصطلاحات مترادف (مرجّح و نامرجّح) و اصطلاحات وابسته و مرتبط با يکديگر است.

    فوايد اصطلاح‌نامه

    مهم‌ترين فوايد اصطلاح‌نامه‌ها عبارت‌اند از:

    1. دست‌يابي سريع و آسان به نظام و نقشة جامع يک علم، از راه مراجعه به نمودار درختي مبتني بر اصطلاح‌نامه؛
    2. فهم جايگاه و موقعيت هر يک از موضوع‌ها و مسائل يک علم در ساختار كلي آن علم و دست‌يابي به رابطة هر موضوع با موضوع‌هاي ديگر آن علم، از راه مراجعه به رده، اعم‌ها، اخص‌ها و وابسته‌هاي هر اصطلاح؛
    3. دست‌يابي به دقيق‌ترين و آشناترين واژه‌ها و اصطلاح‌ها از ميان واژه‌هايي که معناي يكساني دارند، از راه مراجعه به اصطلاح‌هاي «مرجّح» و «نمودار درختي» که در آن، تنها از اصطلاح‌هاي مرجّح استفاده مي‌شود؛
    4. شناخت مترادف‌هاي يک اصطلاح، از راه مراجعه به واژه‌هاي «نامرجّح» آن ؛
    5. شناخت مشترک‌هاي لفظي، از راه مراجعه به اصطلاح‌نامة الفبايي و توضيح‌دهندة اصطلاح‌ها.

    امتيازات اصطلاح‌نامه‌هاي مرکز

    1. جامعيت اصطلاحات
    2. دقت در گزينش اصطلاحات و روابط
    3. مستند بودن اصطلاحات واصطلاح‌نامه به متون و مآخذ
    4. ترسيم نمودار درختي
    5. استفاده از واژه‌هاي اصلي به جاي علائم و رمزها
    6. بهره‌گيري در امور دائرةالمعارفي
    7. ارائة نرم‌افزار

    زبان اصطلاح‌نامه

    با توجه به اينکه بسياري از منابع اصطلاح‌نامة منطق، عربي بوده‌اند، «زبان عربي» به عنوان زبان اصلي اصطلاحات برگزيده شد اما اصطلاحاتي كه از منابع فارسي استخراج شده و به فارسي هم شهرت داشته‌اند به عربي تبديل نكرده‌ايم از اين رو، در ترتيب الفبايي اين مجموعه برخي از حروف اختصاصي زبان فارسي هم وجود دارد.

    پديدآوران

    تأليف: عسکري سليماني اميري، محمد کريمي، محمدرضا محمدعليزاده، محمدباقر ملکيان

    اصطلاح‌يابي و تنظيم مستندات: محمد کريمي، محمدرضا محمدعليزاده، مرتضي مطهري‌پور

    ارزيابي: محمدرضا محمدعليزاده، محمدباقر ملکيان

    مشاوره علمي:  عسکري سليماني اميري

    نظارت:  احمد ابوترابي، محمد کريمي

    مسئول واحد فن‌آوري اطلاعات:  محمد کريمي

    مشاور و ناظر نرم‌افزار:  مجتبي جعفري هرندي

    برنامه‌نويسي: سيد علي‌رضا حسيني لواساني

    همکاران امور نرم‌افزاري: غلامحسين حاتمي، سيد مجتبي لاجوردي

    مسئول واحدتدوين و آماده‌سازي آثار: حجت کوثريان

    ترسيم نمودارها: حسين بهاري

    همکار امور تدوين:  سيد عبدالماجد مسترحمي

    صفحه‌آرا:  مراد زارعي، محمود قدومي، سيد عبدالماجد مسترحمي، سيد روح‌الله مهدوي‌راد

    طراحي جلد:  حميد رضايي

    ناشر: انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره

    لینک ثابت خبر: qabas.iki.ac.ir/node/5300

    آخرین اخبار

    موسسه امام خمینی

    «این مؤسسه‏ خوب، جامع و کامل می‌‏تواند از لحاظ تلاش پیگیر، خستگی‏‌ناپذیر، خالصانه و عالمانه الگویی برای حوزه باشد.»  مقام معظم رهبری در دیدار رئیس و اعضای هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره... ادامه

    سند چشم انداز

    چشم‌انداز مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با اميد به فضل الهي و عنايات ويژه حضرت ولي عصر(عج) و در پرتو کوشش عالمانه و تلاش متعهدانه همه ارکان و اعضا و پارسايي و پاکي مديران، استادان، محققان، دانش‌پژوهان و... ادامه