به گزارش مرکز خبر و اطلاع رسانی روابط عمومی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) همایش «شاخص‏های مذاکره ایده‏آل از منظر امام و رهبری» روز یکشنبه 10/3/1394 از ساعت 18 در تالار موسسه امام خمینی برگزار شد.

ابتدا حجت‏الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد نوروزی در یک سخنرانی کوتاه به مذاکرات از منظر امام و رهبری اشاره کرد و گفت: ما اگر مذاکرات هسته‏ای را بر فرمایشات مقام معظم رهبری و حضرت امام عرضه کنیم، شاید بتوان این تحلیل را ارائه کرد که مذاکرات هسته‏ای به مثابه یک رفتار در عرضه سیاست خارجی می‏باشد که می‏توان آن را در اندیشه مقام معظم رهبری، در دو گفتمان نوین اسلامی و جاهلیت مدرن مورد ارزیابی قرار داد و در فرمایشات حضرت امام تحت عنوان اسلام ناب و اسلام آمریکایی ‏ آن را ملاحظه کرد.

دکتر نوروزی افزود: طبیعتا گفتمان جاهلیت مدرن هدفش تغییر رفتار ما هست و برای نیل به این هدف راهبردهای متعددی را از آغاز انقلاب تاکنون طی کرده است و به مذاکرات به عنوان راهبردی برای نیل به این هدف می‏نگرند. در مقابل، در گفتمان نوین اسلامی، هدف آن گسترش عدالت و صدور انقلاب و ارزش‏های ناشی از انقلاب اسلامی می‏باشد و در صدد هست که با ظلم و جاهلیت مدرن در عرصه جهانی چالش داشته باشد و با آن مبارزه کند.

عضو هیأت علمی موسسه امام خمینی ادامه داد: تقابل این دو گفتمان، تقابل اساسی هست و این را هم در فرمایشات مقام معظم رهبری می‏توان جست‏وجو کردو آن را یافت که این دو گفتمان به هم نزدیک نمی‏شوند و نمی‏توانند باهم آشتی کنند. یکی گفتمان ظلم و ستیزه گری با مظلومان و ملت‏ها است و یک گفتمان، گفتمان حمایت از مظلومان و مقابله با ظالمان است، اینها چطور می‏توانند دست در دست هم دهند و به هم نزدیک شوند.

دکتر نوروزی اظهار داشت:گفتمان نوین اسلامی در مصاف با گفتمان جاهلیت مدرن، در درون خود می‏تواند نگاه‏های مختلفی داشته باشد یعنی راهبرد مقاومت صریح و آشکار و یا نرمش قهرمانانه وجود داشته باشد.

نوروزی خاطرنشان کرد: با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری جامعه ما امروزه یک نگاه به بیرون هست که نگاه بی فایده‏ای است و نگاه دیگر به درون می‏باشد و آن استراتژی  اقتصاد مقاومتی است.

دکتر حسن بهشتی پور، دکتر سید یاسر جبرئیلی و دکتر منوچهر محمدی، در همایش شاخص‏های مذاکره ایده‏آل از منظر امام و رهبری مباحث خود را مطرح نمودند و درباره مذاکرات هسته‏ای به خطوط قرمز تعیین شده توسط مقام معظم رهبری، اشاره کردند و نظرهای کارشناسی خود را نسبت به آن اعلام داشتند.

دکتر حسن بهشتی پور؛ مدیر سابق شبکه العالم اظهار داشت: سوالی که برای من مطرح شد این است که چرا نگاه به بیرون غلط است و باید نگاه به درون داشت و به مسائل داخلی و اقتصاد مقاومتی توجه کرد؟ بنده به این سوال می‏توانم پاسخ دهم اما مطالعه و آمادگی من راجع به موضوع دیگری بوده است، به هرحال باید بگویم که اصول سیاست خارجی از منظر امام و مقام معظم رهبری مهم است و ما باید آن را به دست بیاوریم و بگوییم که باید اصول مبارزه ما برهمین اساس، هدف و روش باشد و از طرف دیگر فرمایشات حضرت امام در شرایط زمانی و مکانی خاصی بوده است و برای به روز شدن آن باید به فرمایشات مقام معظم رهبری [رجوع کنیم و آن را] مستند نماییم و موضوع روز را مطرح کنیم و البته [فرمایشات آقا و امام] در تعارض با هم نیستند.

بهشتی پور خاطرنشان کرد: بایدها و نبایدهایی در سیاست خارجی از نگاه امام خمینی وجود دارد که بیان شده است استقلال خواهی، عدالت جویی، دفاع از مظلومان و مستضعفان جهان، استکبار ستیزی، حمایت از اسلام  و مسلمانان و دفاع از حقوق آنان در برابر نظام سلطه بین‏المللی، احترام به حق حاکمیت ملی و قوانین داخلی کشورها و تاکید بر وحدت جهان اسلام و تاکید بر صدور انقلاب اسلامی به خارج مرزها، خودباوری و ایمان به‏اینکه ما می‏توانیم مستقل باشیم و البته باتوجه به کمبود وقت از استدلال‏ها می‏گذریم.

وی در ادامه به جنبه‏های نفیی در فرمایشات حضرت امام اشاره کرد و گفت: جنبه‏های نفیی سیاست خارجی عبارت‏اند: از نفی هرگونه سلطه‏جویی و سلطه پذیری، نفی هرگونه ظلم در حق دیگران، نفی هرگونه وابستگی به بیگانگان، نفی به‏کارگیری زور و خشونت علیه مردم بی پناه در کشورها و عدم مداخله در امور داخلی کشور که 5 اصل از فرمایشات حضرت امام می‏باشد که آنها را استخراج نموده‏ام.

دکتر بهشتی پور گفت: مکاتب مختلفی در سیاست خارجی هست که آرمان‏گرایی، واقع‏گرایی و عمل‏گرایی را مطرح می‏کنند و البته بحث‏های طولانی هم در آنها وجود دارد.

بهشتی پور در ادامه به فرمایش مقام معظم رهبری اشاره نموده و گفت: ایشان یک نظریه جالبی دارند و یک موضوع بسیار جالبی را مطرح کرده‏اند و آن آرمان‏گرایی منطبق با واقع‏گرایی است. البته در ذهن ما خوانده‏اند و این‏گونه جا کرده‏اند که آرمان‏گرایی با واقع‏گرایی در تعارض است.

وی در ادامه افزود: مقام معظم رهبری در 14/10/82 فرموده‏اند:« بعضی اشتباه می‏کنند که در مقابل آرمان گرایی واقع‏گرایی را مطرح می‏کنند، در نظر این ها واقع‏بینی، نقطه مقابل آرمان‏گرایی است. این خطای بزرگی است چون آرمان‏گرایی واقعیت را در جامعه می‏سازد. یک مجموعه با آرمان ودارای هدف‏های بلند می‏تواند  واقعیت‏ها را طبق آرمان خود شکل دهد و به وجود بیاورد. دنیا این‏طور پیشرفته است.آرمان را کنار بگذاریم به بهانه واقع‏بینی این کمال غفلت است. آرمان‏گرایی به‏وجود آورنده واقعیت شیرین و مطلوب است. وقتی یک انسان، مجموعه و ملت با مسئولانش و دست اندرکارانش پای آرمان‏ها ایستاده‏اند، حاضر نشده‏اند کوتاه بیایند و برایش کار کرده‏اند چه اتفاق می‏افتد؟ واقعیت‏ها به سمت آرما‏ن‏ها تغییر می‏کند. این خودش بزرگترین قانون و واقعیت زندگی است چرا بعضی‏ها این را فراموش می‏کنند؟»

بهشتی پور تصریح کرد: به جای پرداختن به مکاتبات غربی و بازنشر و بازخوانی آنها بر این‏گونه مباحث مقام معظم رهبری بپردازیم،سه اصل (عزت،حکمت و مصلحت) هم در فرمایش ایشان مطرح شده است که باید تعریف شوند که به چه معناست و مصداق آن بر اساس سیاست خارجی چیست یعنی آیا عزت برای اسلام و مسلمین و کشور مطرح شده و یا عزت و مصلحت برای چیزهای دیگر است؟

دکتر سید یاسر جبرئیلی، معاون پژوهشی خبرگزاری فارس در ادامه همایش اظهار داشت: ما باید بدانیم مذاکره از دیدگاه امام و رهبری به چه معنا می‏باشد و در مذاکراتی که اتفاق می‏افتد آیا خطوط قرمز مطرح شده توسط مقام معظم رهبری رعایت می‏شود؟ ما باید ببینیم نظام ما چگونه نظامی است و ما در چه دنیایی زندگی می‏کنیم. یک نگاه قرآنی و ولایی وجود دارد و طبق آیه شریفه « و اَعِدو لهم ماستطعتم من قوه...»تاکید بر مبارزه با کفار وجود دارد و مسلمین باید خود را تقویت کنند. ما باید بدانیم نظام بین‏الملل چگونه نظامی است؟

وی ادامه داد: بحث صلح و نوازش نیست و باید بفهمیم که پشت حرف نرم دشمنان چه چیزی وجود دارد؟ آن‏ها منتظر غفلتی هستندکه خنجر آخته را تا دسته بر جگر طرف مقابل فرو کنند و این هم یک نگاه به نظام بین‏الملل است و البته نگاه خوشبینانه هم در برخی از افراد وجود دارد.

دکتر جبرئیلی تصریح کرد: نگاه دیگری که به نظام بین‏المللی وجود دارد، نگاه انترناسیونالیسم لیبرال است و ما امروز شاهد این هستیم که آنها می‏گویند چرا نگاه بدبینانه به نظام بین‏الملل دارید؟ ریشه اختلافات ذاتی نیست و تاکتیکی است و می‏توان حل کرد.

دکتر منوچهر محمدی مدیر گروه علوم سیاسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در این همایش اظهار داشت: فرمایشات مقام معظم رهبری صریح و روشن است و قانون اساسی هم صریحاً مشخص کرده است که رهبری سیاسات‏های کلان را تنظیم می‏کند و ارائه می‏دهد تا تصمیم گیری در دولت‏ها و مجلس با توجه به اختیارات و تخصصشان در چارچوب انجام شود و تصمیم گیری نمایند.

وی در ادامه افزود: رهبری به جزئیات مذاکره نمی‏پردازد و مهم این است که کارگزاران نظام خطوط اصلی را رعایت نمایند و البته حضرت آقا درباره مسائل هسته‏ای، سیاست‏ها و خطوط قرمز را مشخص کرده‏اند و کتبا هم مرقوم فرموده‏اند. اما متاسفانه در معاهده لوزان و معاهده ژنو خطوط قرمز رعایت نشده است یعنی قرار نبود که مذاکرات دو مرحله‏ای باشد ولی عملا ما با یک قرارداد دو مرحله‏ای مواجه هستیم یعنی توافق نامه لوزان یک توافق است اگرچه اسمش را بیانیه گذاشته‏اند، رئیس‏جمهور و وزیر امورخارجه کشورمان در صحبت‏هایشان در «توافق‏نامه ژنو» می‏گویند و می‏بینیم که خطوط قرمز رعایت نشده است و دو مرحله‏ای است و مطلب دیگر این است که در همان روز اول امضاء توافقنامه باید کلیه تحریم‏ها برداشته می‏شد ولی متاسفانه در لوزان چنین چیزی عملا نشد.

دکتر محمدی خاطرنشان کرد: درحدود 15 درصد تحریم‏های ما مربوط به هسته‏ای است و الباقی مربوط به حقوق بشر، حمایت از تروریسم و ... می‏باشد و از رفع تحریم‏های کامل هم خیلی عدول شده است که بعد از راستی آزمایی آنچه باید انجام می‏شد، نشده است.

معاون سابق وزارت امور خارجه ادامه داد: به هیچ وجه از مراکز نظامی نباید بازدید شود ولی می‏بینیم این نکته رعایت نشده است و با پذیرش پروتکل الحاقی و فراتر از پروتکل الحاقی می‏توانند بیایند و بازدید کنند اگرچه اخیرا آقای دکتر عراقچی مطرح کرده بود که در مراکز نظامی دستمال می‏کشیم و چشم‏هایشان را می‏بندیم که متوجه نشوند از کدام خیابان رفته‏اند و وارد پادگان‏ها شده‏اند و البته با این بهانه‏ها توجیه می‏کنند و می‏بینیم که خطوط قرمز رعایت نشده است.

دکتر محمدی ادامه داد: بحث اصلی من این است که اصولادولت یازدهم نه دولت امریکا را درست شناخت و نه راهبرد درستی انتخاب کرد و تصور کردند که اگر دم کدخدا را ببینند؛ آقای اوباما دلش به رحم می آید و امتیاز می‏دهد.

وی در ادامه اظهار داشت: بنده در آمریکا چهار سال درس سیاست خوانده‏ام و با ساختار آمریکا کاملا آشنا هستم، ریاست جمهوری آمریکا و کنگره کاره‏ای نیستند، در آمریکا لابی‏ها تصمیم گیر واقعی هستند و دو لابی در راس کل لابی‏ها قرار دارند، یکی از آنها لابی صیهونیست است و هیچ یک از نمایندگان کنگره بدون تایید و حتی تعیین مالی لابی آیپک نمی‏توانند وارد کنگره شوند.

دکتر محمدی افزود: کاندیداها اول عبودیت خود را به لابی صیهونیست اعلام می‏کنند و سپس انتخاب می‏شوند و حتی خود رئیس‏جمهور امریکا از دموکرات‏ها و یا از جمهوری‏خواهان باشد،این‏گونه هستند و این‏گونه عمل می‏کنند.

اگر گفته شود که اختلافی میان آن‏ها است حرف بی‏ربط است، من در آمریکا در عمل ندیده‏ام که این‏طور باشد. این‏که دموکرات‏ها کبوتر هستند و جمهوری‏خواهان عقاب و باز هستند این حرف درستی نیست. بسیاری از جنگ‏ها را همین دموکرات‏ها راه انداخته‏اند.

دکتر منوچهر محمدی ادامه داد: صنایع پیچیده نظامی هم در کنار اراده صهیونیست‏ها که تصمیم‏گیر هستند وجود دارد. این صنایع پیچیده دست صاحبان قدرت می‏باشد و نفوذ عجیبی را در کل سیستم اجرایی و تقنینی امریکا دارد.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: آیزنهاور رئیس‏جمهور آمریکا در خاطرات خود می‏گوید من در پستوی خانه‏ام نیز می‏روم صنایع پیچیده نظامی حضور دارد. بنابراین ما باید بدانیم؛ این دو لابی هستند که سیاست‏های کلان آمریکا را تعریف می‏کنند و به کنگره و ریاست جمهوری دیکته می‏کنند و اساس کار اینها و منافعشان در بحران سازی است و بدون بحران و بدون جنگ نمی‏توانند اسلحه بفروشند.

دکتر منوچهر محمدی تصریح کرد: در یک تحقیقی که انجام دادم علت بروز جنگ در آمریکا را بررسی کرد‏ه‏ام و نقش صنایع پیچیده نظامی را در آنها دیده‏ و ثابت کردم، همچنین اخیرا نیویورک تایمز نوشته است که جنگ یمن یک خوشحالی عجیبی برای صنایع نظامی ایجاد کرده است زیرا آن‏ها توانستند هشتاد میلیارد دلار اسلحه به عربستان بفروشند.

دکتر محمدی گفت: در دوران جنگ سرد،کمونیسم هراسی و شوروی هراسی اساس برنامه آنها بود و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اسلام هراسی و ایران هراسی جای کمونیسم هراسی را فرا گرفته است. وی تأکید کرد: صیهونیسم هم ‏بدون داشتن بحران نمی‏تواند وجود داشته باشد و بحران باید در منطقه وجود داشته باشدتا کمک‏های عظیم آمریکا به طور مستقیم و غیرمستقیم به آنها برسد.

مدیرگروه علوم سیاسی اظهار داشت: این اشتباه است که ما تصور کنیم که اوباما تصمیم گیر است. وقتی اوباما به خاطر خواست خودش که بتواند در این ماجرا دستاوردی داشته باشد، قدری تندتر رفت جلوی او را گرفتند و مجبور شد در این رابطه تمکین کند. یعنی او ادعا کرد که من وتو می‏کنم ولی در مقابل او ایستادند و حتی دموکرات‏ها هم ایستادند و به صورت اجمالی رآی دادند یعنی این‏که اوباما باید بداند توافق نامه هسته‏ای با ایران باید زیرنظر کنگره انجام شود و زیرنظر کنگره هم یعنی هیچ.

دکتر محمدی تاکید کرد: ما باید تصمیم گیری را بشناسیم و این راه نباید انتخاب می‏شد و توافق خوب در شرایط فعلی در این مذاکرات صورت نخواهد گرفت و یقینا به سرانجام نخواهد رسید بنابراین دولت باید استراتژی خود را عوض کند و بهتر است راهبردشان را تصحیح کنند.

دکتر محمدی تاکید کرد: هرکشوری حق تحفظ برای امضای پیمان دارد یعنی این‏که در  پذیرش پروتکل الحاقی با حق تحفظ می‏تواند بخشی از موارد را بپذیرد و بخشی را با اصلاحاتی بپذیرد. واقعا چیزی را که کشورها امضا کرده‏اند یک‏پارچه نبوده است و هرکدام متانسب با منافع خودشان بخشی را قبول دارند و بخشی را قبول ندارند اما متاسفانه ما حتی داوطلبانه آنچه را که به‏عنوان پروتکل الحاقی«فرمت» است را پذیرفته‏ایم و بدون این‏که در آن تغییر و تصرف قائل شویم، هرچه را که مطرح می‏کنند و حتی بازرسی از مراکز نظامی هم مطرح بوده است در لوزان پذیرفته‏ایم.

مدیرگروه علوم سیاسی تصریح کرد:بپذیریم که راهبرد و سیاستی که این دولت در جریان هسته‏ای اعمال کرده است غلط بوده و اشتباه کرده است و دولت باید شجاعانه اشتباه خود را بپذیرد و ملت هم می‏پذیرد با این‏که آقا فرموده بودند آمریکا قابل اعتماد نیست و نیرنگ می‏کند و خوشبین نیستم، این کارها انجام شده است.

وی در ادامه اظهار داشت: دولت خود را با سیاست‏ کلان که حضرت آقا ترسیم فرموده‏اند، همراه کند و تحریم ها را تبدیل به فرصت کند و بداند که در داخل باید مسائل را حل کند و جهادی وار، وارد کار اقتصاد مقاومتی شود و نه این‏که دولت نیز حرف‏هایی بزند و عمل نکند و فشار اقتصادی هم بر مردم وارد کند، یعنی وقتی می‏گویند نباید افزایش قیمتی باشد، حداقل خود دولت افزایش قیمت ایجاد نکند و به داد تولید داخل برسد وتمام برنامه‏ها را بسیج کند.

دکتر منوچهر محمدی با ارائه راهکارهایی یادآور شد: من معتقدم مذاکرات نباید قطع شود اما مذاکرات باید از موضع قدرت باشد و از موضع انفعال و ضعف نباشد. ما باید تحریم‏ها را که از اهرم‏های آنان است با اقتصاد مقاومتی از دستشان خارج کنیم و سیستمی را در مقابل سیستم نظام سلطه به وجود آوریم و البته می‏توانیم به وجود بیاوریم، یعنی باید سیستم مالی وبانکی درستی را به وجود آوریم. از خام فروشی دست برداریم و این قبیل کارها، کارهایی است که آن‏ها را می‏توان انقلابی انجام داد و الان هم موقع انجام آن است.

وی به شعار همدلی و همزبانی اشاره کرد و گفت: شاخص و مصداق همدلی و هم زبانی چیست و با چه کسانی باید همزبان شد؟ ملت با دولت یا دولت با ملت و یا چیزدیگری هم می‏تواند باشد؟ بهترین کار این است که دولت و ملت با حضرت آقا همزبان شوند و خود را با حضرت آقا تطبیق دهند تا همدلی و هم‏زبانی در ملت و دولت به وجود آید.

دکتر منوچهر محمدی معاون وزیر امور خارجه سابق گفت: من یک احساس خطری می‏کنم و آن این است که از شکست و ناکامی هسته‏ای و یا شکست در انتخابات، خدای ناکرده فتنه‏ای به‏وجود نیاید.