پديدآورنده: عظیم امیری

 

چکیده:

دین تکیه گاه بسیاری از مردم دنیا و امری فطری، عمیق و ریشه دار استو شناخت آموزه‌های ادیان یکی از راه‌های شناخت تفاهم ادیان است. ورود و خروج یا تشرف و ارتداد از مباحث مهم ادیان بوده و ارتداد به منزله فرو ریختن مرزهای ایمان و عقده است. این نوشتار پیرامون ارتداد در شیعه و کاتولیک نگارش یافته است. بدین منظور ابتدا ماهیت، انواع سیر تاریخی ارتداد مورد کاوش قرار گرفته و پس از رویکردهای به ارتداد، اسباب و عوامل ارتداد، به شیوه مقابله با ارتداد و چالش‌های ارتداد پرداخته‌ایم. ارتداد به عنوان یک اصل دفاعی و امری نادر در ادیان مطرح بوده است. ارتداد در شیعه کفر بعد از اسلام و با برگشت از دین و انکار ضروری محقق می‌شود. ارتداد در کاتولیک رد کامل ایمان مسیحی توسط کسی است که قبلا تعمید یافته است و همین مساله سبب تمایز ارتداد با بدعت و شقاق بوده است. مرتد در شیعه به ملی و فطری و در کاتولیک به ایمانی و روحانی و رهبانی تقسیم می‌شود. موضوع ارتداد در مسیحیت کاتولیک در سه دوره زمانی مسیحیت اولیه، قرون وسطی و بعد از اصلاح کاتولیکی قابل تمایز بوده و در اسلام در قرن اول بیشتر مطرح بوده که جنبه فکری نداشته و بیشتر سیاسی و قبیله‌ای و با تحریک دشمناندر راستای تضعیف دین بوده است. سه رویکرد انکار، تحلیل و تقید پیرامون ارتداد وجود دارد که در این رساله به آن پرداخته شده است. از راه‌های پیشگیری و مقابله با ارتداد، تقویت اعتقادات و مجازات مرتد و در کاتولیک افزون بر این موارد، می‌توان به تشکل شوراها، نوشتن دفاعیه  ها و اعتقادنامه ها اشاره کرد. با این حال عقلانی و موجه نبودن آموزه‌های اساسی کاتولیک نظیر تثلیث و تجسد و رفتا آباء کلیسا، در ارتداد مسیحیان تاثیرگذار بوده است. این تحقیق به روش کتابخانه ای و با رویکرد نقلی و تاریخی و کلامی درصدد آشنایی با انگاره ارتداد در شیعه و کاتولیک می‌باشد.