مفهوم اقتصاد مقاومتی و تفاوت آن با ریاضت اقتضادی در کلام دکتر توکلی

به گزارش مرکز خبر و اطلاع رسانی روابط عمومی، دکتر توکلی عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) در گفتگو با قبس به تبیین مفهوم اقتصاد مقاومتی و تفاوت آن با ریاضت اقتصادی پرداخت.

دکتر محمدجواد توکلی با بیان اینکه برای فهم واژه اقتصاد مقاومتی باید دقت کنیم که این واژه در چه بستر تاریخی متولد شده است، خاطرنشان کرد: ‌در واقع اقتصاد مقاومتی به‌عنوان یک نوع سبک مدیریت اقتصاد کشور در مقابله با دسیسه‌های خارجی برای ضربه‌زدن به اقتصاد کشور و به عبارت دیگر ضربه زدن به نظام از طریق ابزارهای اقتصادی است.

وی اضافه کرد: این فشارها نقاط آسیب‌پذیر اقتصاد ایران و بخش هایی که ما با اقتصاد جهانی مرتبط و وابسته‌ هستیم، را نشانه رفته است، در واقع خاکریزهای اقتصادی ما محکم نبوده، دشمن از آن قسمت حمله کرده و ما باید استحکامات را تحکیم کنیم.

خام فروشی و عدم بهره‌وری از مواد خام اقتصاد ما را وابسته نگه می دارد

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) با اشاره به منافذ و معبرهای فشار اقتصادی، یادآور شد: یکی از این معبرها، عمدتا مواد خام نفتی است که صادر می‌کنیم و در طرف دیگر واردات بدون وصفی که صورت می گیرد و تولیدمان نیز در خیلی از زمینه‌ها به تولید مونتاژ می باشد،‌ این منفذها زمینه را برای فشار بوجود می آورند.

پیشرفت صنعت تنها با همکاری دانشگاه و صنعت تحقق می یابد

وی شکاف بین صنعت و دانشگاه را از مشکلات عمده اقتصاد کشور برشمرد و اظهار داشت: در بخش نظامی و نانو با ورود دانشگاه،‌ موفقیت های بلندی بوجود آمد اما در حوزه صنعت هنوز دانشگاه نتوانسته ورود پیدا کند و نقش خود را در تعالی صنعت کشور ایفا کند.

دکتر توکلی وابستگی به در آمد نفتی و استفاده از دلار در مبادلات را اهرم فشار اقتصاد جهانی برشمرد و افزود:  کشورهای اروپایی ابتدا با تحریم بنزین و نفت بر اقتصاد ایران حمله برند و در کنار آن نیز با مسدود کرد جریان پولی،  از دو زاویه ما رو مورد هجمه قرار دادند.

وی راه برون رفت از فشارهای خارجی را تنظیم یک اقتصاد درونی و متکی به خود برشمرد و گفت:‌ با طراحی چنین اقتصادی، نوسانات بیرونی نمی تواند فشار بر اقتصاد کشور وارد کند.

اقتصاد مقاومتی، ایستادگی در برابر هجوم دشمن است و اقتصاد ریاضتی بن بست اقتصادی.

استاد اقتصاد مؤسسه امام خمینی (ره)،‌ تفاوت اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی را مورد توجه قرار داد و یادآور شد: چیزی که به‌عنوان اقتصاد مقاومتی از آن یاد می‌کنیم، یک نوع ایستادن مقابل هجوم اقتصادی دشمن خارجی است که می‌خواهد از ما امتیاز بگیرد و یا ما را پای میز مذاکره بنشاند، درحالی که آن چیزی که غربی‌ها با اسم ریاضت اقتصادی با آن مواجه شدند، درواقع به بن بست رسیدن اقتصادشان و قرار گرفتن در بحران مالی به جهت ناکارآمدی طراحی های اقتصادی می باشد.

وی افزود: سبک مدیریت یا سبک زندگی در راستای اقتصاد مقاومتی، مفهومش این است که وقتی شمای مسلمان می‌بینید جامعه اسلامیتان در خطر است حاضر به فداکاری شوید و فداکاری یک مفهوم ارزشی است در مقابل ریاضت که اجبار را دیکته می کند.

وی با ایجاد ارتباط بین اقتصاد مقاومتی و چیزی که مقام معظم رهبری تحت عنوان جهاد اقتصادی مطرح کردند، خاطرنشان کرد: کاری که ما راجع به جهاد اقتصادی انجام دادیم، این بود که با توجه به گفتمان قرآنی و روایی، جهاد اقتصادی را به‌عنوان یک سبک زندگی اقتصادی و یک سبک مدیریت اقتصادی تعریف کردیم و من به نظرم اقتصاد مقاومتی در واقع شرایطی را ایجاد کرده که ما بتوانیم آن سبک جهادی را احیا کنیم.

دکتر توکلی به مؤلفه های جهاد اقتصادی اشاره و اظهار داشت: جهاد اقتصادی یک نوع سبک زندگی است که با سه مؤلفة؛ فعال بودن به‌عنوان یک تلاش مضاعف، هوشمندی و ارزش‌مداری شکل می گیرد در حالی ما تا به حال نتوانستیم این مؤلفه ها را در مکانیزم مدیریت اقتصادی کشور اجرایی کنیم.

باید به سمت اقتصاد درونی حرکت کنیم

وی تأکید کرد‌: در شرایطی که هجوم کشورهای غربی اقتصاد ایران را نشانه رفته است، هدایت و جهت دهی اقتصاد کشور به سمت خوداتکایی و قطع وابستگی به غرب می تواند راه حلی باشد که علاوه بر حفظ اقتدار کشور، توسعه و پیشرفت اقتصادی را بدنبال داشته باشد.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) یادآور شد:‌ این فشارها و تحریم فرصت مناسبی است تا سبک زندگی، فرهنگ مصرف صحیح و بهره‌وری مناسب را در کشور نهادینه کنیم و این تنها در سایه همکاری و همدلی ملت و با تبلیغات و برنامه‌ریزی هدفمند صدا وسیما صورت خواهد گرفت.

الگوی امام صادق (ع) نماد مدیریت اسلامی بحران هاست

وی مکانیزم رفتاری امام صادق (ع)، در زمان قحطی گندم را الگوی اسلامی در نواسانات برشمرد و افزود: وقتی گندم در مدینه کم شد، امام صادق(ع) به پیش‌کارش دستور داد که گندم های انبار را به بازار ببر و برای مصرف روزانه هر روز خرید کن، در حالی که مکانیزمی که ما برای نوسانات اجرا می کنیم، هجوم به سمت بازار است که این خود تقاضا را افزایش می دهد و بر مشکلات می افزاید.

دکتر توکلی یادآور شد: آن الگویی که امام صادق(ع) می‌فرمایند درواقع روی انگیزه‌های درونی افراد تأثیر می گذارد و ما از این ابزار استفاده نکردیم چون کارشناسان عمدتا متکی به مکانیزم بازارند ولی مکانیزم بازار خیلی جاها خوب کار نمی‌کند، به نظر می‌رسد ما درس‌هایی زیادی می توانیم از آموزه‌هایی دینی‌مان بگیریم، اما تا کنون این خلأ پر نشده است.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) با اشاره به تجربه هندی ها برای مقابله با استعمار انگلیس و آتش زدن لباس های انگلیسی و تلاش برای تولید پارچه و لباس هندی، خاطرنشان کرد: چیزی که ما نیازمند آن هستیم یک حرکت جهادی و فرهنگ سازی برای داخلی کردن اقتصاد و قطع وابستگی و واردات است و از فرصت بدست آمده برای بازسازی و استقلال اقتصادی کشور بهره ببریم.