معرفي اصطلاح‌نامه فلسفه سياسي توسط حجت‌الاسلام  دکتر مهدي اميدي در آيين رونمايي از آثار مرکز

حجت‌الاسلام و المسلمين دکتر مهدي اميدي که جهت معرفي اصطلاح‌نامه فلسفه سياسي در جايگاه قرار گرفته بود بعد از عرض احترام به ساحت مقدس امام عصر عج الله تعالي فرجه الشريف و امام راحل و شهداي گرانقدر، سخنان خود را در چهار بخش تبيين کردند.

ايشان در بخش اول صحبت‌هاي خود جايگاه فلسفه سياسي در علوم عقلي را مطرح کرده و گفتند همانطوري که مستحضر هستيد حکمت از گذشته در دو معناي عام و خاص به کار رفته است؛ حکمت به معناي عام يعني سخنان مبرهن، مستحکم و متضمن اسرار درباره بود و نبود و بايد و نبايد در حوزه عقايد، اخلاق، فقه و حقوق. همينطور آموختن علومي که جز از طريق وحي به آن دسترسي نيست جزء حکمت به معناي عام است. حکمت به معناي خاص عبارتست از علم به موجود بما هو موجود و يا تصور و تصديق و حقايق نظري و عملي به اندازه توانايي آدمي و استکمال نفس از اين طريق است. حکمت به معناي اخير به دو بخش حکمت نظري و حکمت عملي تقسيم مي‌شود و حکمت نظري به سه شاخه طبيعيات، رياضيات و الهيات منقسم شده و حکمت عملي به سه شاخه اخلاق، تدبير منزل و سياست مُدُن تقسيم مي‌شود. سياست مدن يا حکمت عملي همان فلسفه سياسي است که به معناي معرفت متقن ناشي از تأمل روشمند عقلاني در حوزه سياست و تمييز قسم واقعي از انواع موهوم و پنداري است.

استاد اميدي با اشاره به مستقل بودن علم فلسفه سياسي گفت: فلسفه سياسي به عنوان مبناي نظري دانش سياسي و ارائه‌گر دورنمايي سياست عملي، علمي مستقل است و در رتبه‌بندي دانش، جزء دانش‌هاي درجه اول محسوب مي‌شود و به همين جهت متفاوت از فلسفه علم سياست است که به عنوان دانش درجه دو شناخته مي‌شود، البته گاهي از عنوان فلسفه سياست استفاده مي‌شود ولي مراد از آن تأمل عقلاني در باب سياست و امور سياسي است که در اين صورت با فلسفه سياسي يکي خواهد بود.

ايشان افزود: دانش فلسفه سياسي به دليل عقلي بودن مباحث، روش و اسلوب بحثش، فلسفه مي‌باشد و به جهت سنخ موضوعات و گزاره‌هاي آن، سياسي است و به خاطر نوع جهت‌يابي و پيوند با داده‌هاي وحياني وجه اسلامي به خودش گرفته است. فلسفه سياسي اسلامي به مثابه شاخه‌اي از حکمت عملي و بخشي از علوم عقلي اسلامي مبناي نظري قريب مدنيت و تمدن اسلامي است.

قائم‌مقام گروه فلسفه سياسي مرکز پژوهشي دائرة‌المعارف علوم عقلي اسلامي در بخش دوم بيانات خود افزودند: اما اصطلاح‌نامه فلسفه سياسي معجم جامع اصطلاحات و واژه‌هاي شکل‌دهنده اين دانش است که به صورت سامان‌يافته و نظام‌مند و در يک شبکه‌ي به هم‌پيوسته از مفاهيم، تدوين پيدا کرد.

اين مدرس فلسفه سياسي درباره فايده علمي اصطلاح‌نامه فلسفه سياسي گفت: اصطلاح‌نامه از لحاظ سلبي از خطاهاي منطقي و مغالطه‌هاي پژوهشي در مصطلحات و از تداخل موضوعات و ورود به موضوعاتي که با فلسفه سياسي غيرمرتبط است پيشگري مي‌کند، و از منظر ايجابي جامعيت‌بخش محتواي پژوهش‌هاست، ترسيم نقشه جامع فلسفه سياسي بوده و دستيابي به اصطلاحات را براي محققين تسهيل کرده و عمليات جستجوي پژوهشي را تسريع مي‌کند، روابط صحيح مفهومي ميان اصطلاحات و جايگاه هر اصطلاح و دامنه و گستره مباحث مرتبط با آن را در ساختار دانش تعيين كرده و درنهايت درختواره اصطلاحات فلسفه سياسي را در ساختار دانش کشف مي‌نمايد.

دانشيار مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) در بخش سوم سخنان خود ويژگي‌هاي اصطلاح‌نامه فلسفه سياسي را اينگونه تشريح کردند: جامعيت واژه‌ها و اصطلاحات، جامعيت منابع از حيث ادوار تاريخي؛ قديم و جديد؛ اسلامي و غربي؛ مکاتب مشهور فکري، شخصيت‌هاي مهم فلسفي سياسي، و منابع معتبرشان، دقت در گزينش اصطلاحات و روابط از طريق بررسي اصطلاحات در شوراي علمي تخصصي، بازنگري مصوبات پس از درج اصطلاحات در نمودار درختي، مستند بودن متون و مؤاخذ، چينش تاريخي تعاريف، استفاده از واژه‌هاي اصلي به جاي علائم اختصاري، چينش رده‌ها بر اساس علل چهارگانه، هم‌آوائي اصطلاح‌نامه با نمايه‌ها و مقالات دائرة‌المعارفي، عمده ويژگي‌هاي دانش‌نامه و اصطلاح‌نامه فلسفه سياسيِ در حال رونمايي است.

ايشان در ادامه افزود: لوح فشرده‌اي هم همراه اين کتاب اصطلاح‌نامه تقديم کاربران مي‌شود که دربردارنده تصويري از منابع هر يک از اصطلاحات است. در اين نرم‌افزار افزون بر امکان مشاهده تصوير منابع، امکان جستجوي در فهرست مطالب هم وجود دارد.

اين مدرس و محقق در زمينه فلسفه سياسي در بخش چهارم بياناتشان درباره افق و چشم‌انداز فعاليت‌هاي گروه اظهار داشت که گروه فلسفه سياسي دائرة‌المعارف علوم عقلي بنا دارد با تدوين مقالات دائرة‌المعارفي گام بنيادين ديگري را در راستاي دانش فلسفه سياسي اسلامي برداشته و با نمايه‌زني منابع مهم فلسفي ـ سياسي، راه‌اندازي مجله تخصصي فلسفه سياسي، حمايت از پايان‌نامه دانشجويي مرتبط با مسائل فلسفي ـ سياسي و نهايتا در صورت امکان ايجاد قطب فلسفه سياسي کشور در مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني (ره)، افق و دورنمايه فعاليت‌هاي گروه فلسفه سياسي را در دائرةالمعارف علوم عقلي ترسيم كند.

در پايان استاد اميدي ضمن تشکر صميمانه از همکاري مسئولين مؤسسه امام خميني (ره) و مرکز پژوهشي دائرة‌المعارف و تمامي اساتيد شوراي علمي گروه فلسفه سياسي و محققين اين بخش افزودند: اصطلاح‌نامه فلسفه سياسي نتيجه مطالعه بيش از 600 اثر علمي و استخراج 1800 اصطلاح توسط محققين و بيش از 120 جلسه دو ساعته شوراي علمي گروه فلسفه سياسي مي‌باشد.

اضافه مي‌شود كه اعضاي شوراي علمي فلسفه سياسي مركز پژوهشي دائرة‌المعارف علوم عقلي اسلامي و محققين آن از قرار زير است:

اعضاي شوراي علمي: حجج اسلام و آقايان دکتر عليرضا صدرا، دكتر مهدي اميدي، دکتر محسن رضواني، دکتر مرتضي يوسفي راد، دکتر مهدي بابايي، دکتر حيات‌الله يوسفي و جناب حجت‌الاسلام سيد مهدي سيديان.

محققين: حجج اسلام آقايان دكتر مهدي قرباني، محمد ذوالفقاري، داود تقي‌لو، محمود راست‌پسر، منصور شاطري، عبدالله اخلاقي و علي‌اکبري سيداني.