به گزارش مرکز خبر و اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، آیت‌الله رجبی دبیر علمی همایش بین‌المللی «اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان» در دیدار با خبرنگاران به تشریح اهداف این همایش پرداخت و گفت: مرحوم علامه طباطبایی(ره) از شخصیت‌های کم‌نظیر و به یک معنا بی نظیر در جهان اسلام و به‌ویژه جهان تشیع است و حق عظیمی بر حوزه‌های علمیه و فرهیختگان در علوم انسانی و اسلامی به‌ویژه در قلمرو فلسفه و تفسیر دارند و در واقع احیاگر مبانی عقلی و مباحث تفسیری در حوزه علمیه قم و در جامعه اسلامی هستند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه افزود:‌مهم‌ترین اثر آن بزرگوار که یک دایره‌المعارف آموزه‌های دینی و علوم انسانی ـ اسلامی می‌باشد کتاب شریف تفسیر المیزان است. بزرگانی مانند مرحوم شهید مطهری، آیت‌الله جوادی آملی و آیت‌الله مصباح یزدی: با تجلیلی بی‌نظیر از این تفسیر یاد می‌کنند استاد مطهری فرموده‌اند: تفسیر المیزان همه‌اش با فکر نوشته نشده است من معتقدم که بسیاری از این مطالب، از الهامات غیبی است. کتاب تفسیر علامه طباطبایی بهترین تفسیری است که در میان شیعه و سنی از صدر اسلام تا امروز نوشته شده است. مرحوم آیت‌الله حاج‌آقا بزرگ تهرانی هم می‌فرماید تفسیر المیزان دائره‌المعارف بزرگی در تفسیر قرآن است که با شیوه‌ای برهانی و فلسفی و سبکی جالب تألیف شده است. آیت‌الله مصباح (مدظله‌العالی) می‌فرمایند: سال‌ها بلکه قرن‌ها باید بگذرد تا به‌طور کامل ابعاد وجودی ایشان شناخته شود.

مدیر گروه تفسیر و علوم قرآن مؤسسه گفت: متأسفانه آن‌گونه که شایسته شخصیت علامه و تفسیر بزرگ المیزان است به رغم تلاش‌های زیادی که شده است کار شایان منزلت علامه و المیزان هنوز صورت نگرفته و با حق ادای آن فاصله زیادی داریم.

وی در ادامه افزود: از چند سال پیش مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) مصمم شد که در مورد معرفی علامه و ادای اندکی از دین خود به ایشان و این اثر بزرگ تفسیری «المیزان» که افتخار شیعه و جهان اسلام است تلاش‌هایی انجام دهد.

یکی از آن تلاش‌ها همین همایش بین‌المللی اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان است و البته یک طرح جامعی در مورد المیزان تهیه شده است که یک بخشی از آن همایش است. آن طرح جامع از نگارش و ویرایش و تحقیق راجع به متن المیزان تا نوشتن تفسیر موضوعی درباره المیزان و نشست‌ها و همایش‌های علمی و بین‌المللی محورهای متعددی را دربرمی‌گیرد.

استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: تفسیر موضوعی بر اساس المیزان سه مرحله دارد که طرح تصنیف المیزان مرحله اول آن است و در 29 محور با همکاری حدود 60 محقق از رشته‌های مختلف علوم انسانی و اسلامی در جریان است و دستاوردهای آن طرح هم برای همایش قابل استفاده خواهد بود.

دبیر علمی همایش اظهار داشت: تاکنون چند نشست‌ علمی درباره المیزان در مؤسسه و مراکز دیگر برگزار شده است. در مورد روش تفسیر قرآن به قرآن و مبانی تفسیری علامه طباطبایی در تفسیر المیزان نیز همایش ملی مبانی اندیشه‌‌ای و تفسیری علامه طباطبایی در اردیبهشت سال 91 با مشارکت مراکز مختلف برگزارشد.

آیت‌الله رجبی گفت: رساله‌های مقطع دکتری  و ارشد ناظر به اندیشه‌های علامه طباطبایی نوشته شده و برخی دفاع شده و برخی مشغول تدوین رساله هستند و بخشی از فعالیت‌ها مربوط به متن المیزان است که در مراحل بعدی آن طرح جامع قراردارد.

دبیر علمی همایش اظهار داشت: همایش بین‌المللی علامه طباطبایی در یک همایش خلاصه نمی‌شود. ان‌شاءالله دبیرخانه دائمی این همایش تأسیس خواهد شد و هر دو سال یک بار یک همایش ملی و یا یبن‌المللی خواهیم داشت.

آیت‌الله رجبی گفت: اولین همایش بین‌المللی در سال آینده یعنی از 24 تا 26 آبان‌ماه سال 1393 برگزار خواهد شد و اولین همایش ملی نیز در سال 91 برگزار شده است اما این همایش‌ها انشاءالله ادامه خواهد داشت.

وی در ادامه افزود: در همایش اول کاری که انجام گرفته این است که محورهای همایش و فراخوان همایش تهیه شده که ده محور کلان و در زیر مجموعه این محورهای کلان 30 محور اصلی وجود دارد و در زیر مجموعه 30 محور اصلی 170 محور فرعی تعریف شده است.

به‌عنوان مثال ذیل محور معرفت شناسی و روش‌شناسی 80 محور فرعی وجود دارد که در هریک می‌توان موضوع یک یا چند مقاله علمی ـ پژوهشی قرار گیرد.

وی در ادامه افزود این همایش با همکاری 23 مرکز علمی برگزار می‌شود که 6 نهاد علمی آن از 6 کشور جهان مشارکت خواهند داشت و بقیه از مراکز علمی داخلی می‌باشد که پیش همایش‌هایی در این مراکز برگزار خواهد شد و متعاقبا زمان بندی آن اعلام می‌گردد.

آیت‌الله رجبی خاطرنشان کرد: شخصیت‌هایی از کشورها به سخنرانی و ایراد مقاله خواهند پرداخت و مخاطبین همایش در سه رده هستند: رده اول مخاطبینی هستند که هدف اطلاع‌رسانی هستند. رده دوم علاوه بر اطلاع‌رسانی در همایش شرکت خواهند کرد و رده سوم علاوه بر اطلاع‌رسانی و مشارکت به ایراد مقاله خواهند پرداخت.

آیت‌الله رجبی گفت: یکی از اهداف همایش آن است که فعالان در حوزه علوم قرآنی و شخصیت علامه در جریان همایش قرار بگیرند تا فرهنگ سازی در سطح بین‌المللی برای شخصیت علامه و تفسیر شریف المیزان صورت گیرد.

آیت‌الله رجبی در ادامه به سوالات خبرنگاران پاسخ داد و گفت: این همایش انشاءالله در سال آینده یعنی از 24 تا 26 آبان 1393 هجری شمسی و در قم برگزار خواهد شد و احتمالا در تبریز موطن علامه طباطبایی برنامه‌ای داشته باشیم.

وی در پاسخ به یکی از خبرنگاران نسبت به زمان فراخوان مقاله و پایان مهلت آن اشاره کرد و اظهار داشت: فراخوان مقالات از دو هفته قبل عرضه شده و از طریق سایت و در آینده از طریق صداوسیما هم تیزر فراخوان پخش خواهد شد و آخرین مهلت ارسال مقالات، پایان دی‌ماه 1392 می‌باشد.

دبیر همایش در پاسخ به یکی دیگر از خبرنگاران درباره استفاده از شخصیت‌های داخلی و خارجی اظهار داشت: در نظر انشاءالله نظر لطف مقام معظم رهبری شامل همایش شود و پیام معظم‌له را داشته باشیم و علاوه بر آن مانند همایش مبانی اندیشه‌ای علامه طباطبایی از شخصیت‌های بزرگ حوزه از شاگردان برجسته مرحوم علامه مانند آیت‌الله جوادی آملی، آیت‌الله سبحانی و آیت‌الله مصباح و دیگر بزرگان ادام‌الله ظلالهم استفاده کنیم. در این همایش علاوه بر دانشمندان داخلی از دانشمندان خارجی هم بهره خواهیم برد.

دبیر علمی همایش در ادامه افزود: از وجود آیت‌الله سیدجعفر مرتضی و شخصیت های دیگری از لبنان، آیت‌الله آصفی از عراق استفاده خواهیم کرد، و با شخصیت دیگری مذاکره شده است و امیدواریم انشاءالله از همه آنان در همایش بهره‌مند شویم.

آیت‌الله رجبی در رابطه با اهداف کلی این سلسله همایش‌ها خاطرنشان کرد: این همایش‌هایی را که برگزار می‌کنیم پنج هدف اساسی دارد یکی این‌که به‌معرفی علامه طباطبایی و تفسیر المیزان در سطح ملی و بین‌المللی بپردازیم. انصافا این تفسیرارزشمند باید در موضوع علوم انسانی و اسلامی به جهان به‌ویژه جامعه اسلامی معرفی شو د.

دوم شناسایی صاحب‌نظران و فعالان این حوزه و همین‌طور آثار، سایت‌ها، مقالات و نرم‌افزارها مربوط به تفسیر المیزان و تهیه و نشر شناخت نامه المیزان به‌منظور زمینه‌سازی برای هم‌اندیشی و همکاری و همیاری در این زمینه.

سوم تبیین، بررسی و ارائه آراء مرحوم علامه طباطبایی در حوزه‌های مختلف با محوریت تفسیر المیزان و در حوزه تفسیر

چهارم جهت‌گیری این همایش‌ها و محورها به سوی علوم اسلامی و انسانی است تا زمینه سازی برای تدوین علوم انسانی اسلامی که مورد تأکید مقام معظم رهبری و حضرت امام بود فراهم شود. پنجم زمینه‌سازی برای استفاده تخصصی و جامع تر و فنی تر و ناظر به نیازهای زمان از تفسیر المیزان

این 5 محور،‌محورهایی هست که برای تمام همایش‌هایی که برگزار می‌شود، مد نظر است.

درخصوص همایش سال بعد هدف‌های ویژه‌ای داریم که عبارتند از فرهنگ‌سازی نسبت به این مسئله تا توجه جامعه اسلامی و جامعه شیعه را به‌وجود کتاب ارزشمند المیزان و این‌که در حوزه‌های مختلف باید از این کتاب استفاده کرد، جلب نماییم. همانگونه که مرحوم مطهری فرمود: « در هیچ موضوعی نشد که من در مسئله‌ای سوال و مشکلی داشته باشم و به المیزان مراجعه کنم و پاسخم را در آن نیابم.» و در کتاب «فطرت‌» شان، می‌فرماید: «این مطالب در مسایل المیزان است.»

هدف دوم شناسایی شخصیت‌ها،‌ مراکز مختلف و سایت‌های فراوانی است که در حوزه اندیشه‌های علامه در المیزان فعال هستند ما می‌خواهیم حلقه وصلی شویم تا انشاءالله اینها را مرتبط سازیم و همدیگر را تغذیه کنیم. همیاری داشته باشیم و دیگر این‌که از کارهای موازی و تکراری در حد امکان جلوگیری کنیم.

سومین هدف از همایش سال آینده، زمینه‌سازی برای همایش‌های تخصصی در این زمینه است. در همایش علامه طباطبایی در سال آینده زمینه ارائه مقاله در همه محورهای همایش فراهم است و هدف آن است که نمونه‌هایی از مقالات علمی ـ تخصصی در حوزه‌های مختلف علوم انسانی و اسلامی ارائه شود تا آغازی باشد برای همایش‌های تخصصی در سال‌های آینده اعم از همایش‌های ملی و بین‌المللی که هر سال در یک حوزه خاص خواهد بود مثلا در حوزه مسایل اجتماعی، حقوقی، معرفتی که تخصصی‌تر می‌شود ولی این همایش یک نگاه عام و کلی به همه محورها دارد.

هدف دیگر هم، کتاب شناخت علامه است و برای این‌که جامعه علمی ما از سایت‌ها، کتاب‌ها مقالات و سایر فعالیت‌هایی که در این حوزه انجام می‌شود آگاه شود. کتاب شناخت، راهنمای خوبی انشاءالله فراهم می‌کند چنانکه نمایشگاهی در همین حوزه و در کنار همایش برگزار می‌شود.

در این نشست خبری آیت‌الله رجبی، از زحمات حجت‌الاسلام والمسلمین شکراللهی دبیر اجرایی همایش بین‌المللی «اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان» تشکر کرد و جهت اطلاعات تفصیلی نسبت به همایش، خبرنگاران را به دبیر اجرایی ارجاع داد.