چهارشنبه: 7 آذر 1403

شما اینجا هستید

«معرفت پیشین» اثر سیدعلی طاهری خرم‌آبادی

    کتاب «معرفت پیشین» پژوهشی است در قلمرو معرفت‌شناسی که با تلاش پژوهشگر ارجمند جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای دکتر سیدعلی طاهری خرم‌آبادی نگارش یافته است. هدف اصلی نویسنده بررسی راه‌های مختلف پیشنهادی فیلسوفان درباره مسأله توانایی عقل در کسب معرفت و واقع‌نمایی آن و ارائه راه‌حل مقبول آن است.

    جناب حجت‌الاسلام والمسلمین استاد غلامرضا فیاضی با نظرات و ارائه نظرهای سودمندشان، بر اتقان و غنای اثر مؤلف افزوده‌اند.

    سیدعلی طاهری خرم‌آبادی مؤلف محترم کتاب «معرفت پیشین» هدف اصلی خود را چنین بیان کرده است: «هدف من در این رساله بررسی موضوع معرفت پیشین است. از آنجا که این بحث بیشتر کانون توجه فیلسوفان تحلیلی معاصر بوده است، تا اندازه بسیاری به آرای آنان در این باب پرداخته‌ام؛ و البته در حل مسائل این موضوع به آرای فیلسوفان اسلامی نیز توجه کرده‌ام. طبیعی است که هدف اصلی این نوشتار پاسخ‌گویی به پرسش‌های ویژه مسأله معرفت پیشین است. بنابراین در اینجا به مباحث عام معرفت‌شناسی مانند تعریف، ساختار معرفت و ماهیت صدق و توجیه، پرداخته نمی‌شود. البته در موارد مقتضی، دیدگاهی‌هایی ویژه که مبنای این رساله بوده‌اند، به اختصار توضیح داده شده‌اند. می‌توان گفت دو پرسش اصلی در باب معرفت پیشین بدین قرار است: 1. معرفت پیشین چیست؟ 2. آیا معرفت پیشین وجود دارد؟

    وی در ادامه افزوده است: چهار فصل این کتاب، ویژه پاسخ این دو پرسش اصلی‌اند. فصل اول و چهارم به پرسش نخست، و فصل سوم و پنجم به پرسش دوم اختصاص یافته‌اند. توضیح آنکه مقصود من از پرسش نخست، تنها تعریف معرفت پیشین نیست. پاسخ کامل به این پرسش نه‌نها باید مشتمل بر ارائه تعریف و صفات ذاتی معرفت پیشین باشد، می‌باید نِسَب و روابط معرفت پیشین با امور دیگر را نیز در برگیرد. از این‌رو پاسخ به پرسش درباره چیستی معرفت پیشین را در دو فصل جداگانه توزیع کرده‌ام. در فصل اول به تعریف آن، و به عبارت مسامحی، به صفات ذاتی‌اش پرداخته‌ام، و در فصل چهارم روابط آن را با تحلیلیت و ضرورت بررسی کرده‌ام. همچنین بحث از هستی معرفت پیشین در دو فصل توزیع شده است. پرسش فصل سوم درباره وجود باورهای پیشین است؛ درحالی‌که در فصل پنجم به پرسش درباره وجود توجیه پیشین پاسخ داده‌ام. به عبارت روشن‌تر در فصل سوم، مباحث تجربه‌گرایان منکر معرفت پیشین را بررسی کرده‌ام و در فصل پنجم کوشیده‌ام برای پرسش کانت درباره چگونگی امکان معرفت پیشین پاسخی بیابم. در مقدمه فصل سوم، درباره تمایز میان پرسش آن فصل با پرسش فصل پنجم بیشتر بحث کرده‌ام. در حقیقت، دغدغه اصلی این کتاب، یافتن پاسخی برای پرسش کانت درباره معرفت پیشین است. از این‌رو اصلی‌ترین بخش این کتاب، فصل پنجم است.

    فصل دوم نیز به ارائه تاریخچه وفادار باشم؛ و دیگر اینکه با ارائه گزارشی از چگونگی طرح مسأله از سوی کانت، توجه خواننده را هر چه بیشتر به پرسش اصلی این رساله جلب کنم.»

    مؤلف در پایان خاطرنشان می‌کند: حجت‌الاسلام والمسلمین صادق لاریجانی، دکتر روح‌الله عالمی، دکتر محمود خاتمی، دکتر محمدلگنهاوسن و به‌ویژه پروفسور کاسولو، استاد فلسفه دانشگاه نبراسکا، کمک‌های شایان تقدیری در تولید این اثر به من رسانده‌اند و نیز بسیاری از دوستان، با پیشنهادها و نقدهای عالمانه، کمکی بزرگ به اصلاح خطاهای این‌جانب کرده‌اند.

    لینک ثابت خبر: qabas.iki.ac.ir/node/4108

    آخرین اخبار

    موسسه امام خمینی

    «این مؤسسه‏ خوب، جامع و کامل می‌‏تواند از لحاظ تلاش پیگیر، خستگی‏‌ناپذیر، خالصانه و عالمانه الگویی برای حوزه باشد.»  مقام معظم رهبری در دیدار رئیس و اعضای هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره... ادامه

    سند چشم انداز

    چشم‌انداز مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با اميد به فضل الهي و عنايات ويژه حضرت ولي عصر(عج) و در پرتو کوشش عالمانه و تلاش متعهدانه همه ارکان و اعضا و پارسايي و پاکي مديران، استادان، محققان، دانش‌پژوهان و... ادامه