شرح نهایةالحکمة

جلد سوم

آیت الله محمدتقی مصباح یزدی

تحقیق و نگارش: عبدالرسول عبودیت

كتاب «شرح نهایةالحکمة» جلد سوم بخشي از دروس نهاية الحكمة استاد فرزانه، حضرت آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي «دامت بركاته» است كه با تلاش پژوهشگر ارجمند آقاي عبدالرسول عبوديت تحقيق و نگارش شده است و توسط انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) منتشر شده است.

معرفي كتاب

محور اصلى اين كتاب، نهاية الحكمه مرحوم علامه است. استاد مصباح ابتدا مطلب كتاب نهايه را كاملاً تقرير و تبيين كرده‌اند و در موارد لازم به نقد آن پرداخته و در پايان نظر مختار خود را مطرح ساخته‌اند. اين سبك تدريس در رشد فكرى و استقلال نظر دانشجو تأثير بسزا دارد.

کتاب نهایه شامل دوازده مرحله است. در این جلد، مرحلۀ پنجم و مرحلۀ ششم  کتاب نهایه‌الحکمه شرح داده شده است. مرحلۀ پنجم در باره ماهیت و احکام آن است، شامل چیستی ماهیت، اعتبارات ماهیت، کلی و جزئی، ذاتی و عرضی، جنس و فصل و نوع و احکام هریک. مرحلۀ ششم نیز دربارۀ مقولات عشر است، شامل جوهر و احکام آن، کمیت و انواع آن، کیفیت و انواع آن و سرانجام اعراض نسبی و احکام آنها شامل اضافه و أین و متی و وضع و جده و أن یفعل و أن ینفعل.

گفتنى است استاد اين مباحث را به طلابى درس مى‌دادند كه قبلاً با مقدمات فلسفه آشنا شده بودند و دو كتاب بداية الحكمة و فلسفتنا را نزد استادان ديگر، و مواد درسى كتاب آموزش فلسفه را ـ كه در آن ايام هنوز به رشتة تحرير در نيامده بود ـ نزد خود ايشان فرا گرفته بودند. بنابراين آنان، هم با فلسفه و انواع استدلال‌هاى آن، و هم با مذاق استاد و شيوة تدريس و نقدها و موشكافى‌هاى ايشان آشنايى كافى داشته‌اند. بر اين اساس، بعضى مطالبْ كمتر توضيح داده شده و حتى گاه به اشاره‌اى بسنده شده است. از سوى ديگر، سطح معلومات خوانندگان كتاب را نمى‌توان با سطح آشنايى مستمعين درس يكسان فرض كرد. از اين رو در تدوين كتاب نبايد از توضيح مطالب مجمل يا تشريح مقدمات فروگذارى كرد. از این رو، محقق ارجمند، آقاى عبوديت در نگارش اين اثر، مطالبى را افزوده است كه از نظر استاد گذشته و مورد قبول ایشان است.

اين كتاب با این افزوده‌ها روشن و روان گرديده است و خواننده را در فهم مطالب فلسفى يارى مى‌رساند. كتاب نهاية الحكمه در واقع خلاصه‌اى از فلسفة ملاصدراست كه به قلم علامة بزرگوار محمدحسين طباطبايى(ره) نگاشته شده و البته در مواردى نيز نظريات جديدى از خود ايشان بر افكار ملاصدرا افزوده شده است. اين كتاب، مقدمات غور در اسفار اربعه ملاصدرا را براى علاقه‌مندان فراهم مى‌سازد.

خريد الكترونيكی كتاب و دانلود سی صفحه نخست کتاب در Eshop.iki.ac.ir