شما اینجا هستید
نقد و بررسی کتاب «کلام جدید»
به همت گروه کلام و فلسفه دین مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و با همکاری انجمن کلام حوزه و قطب علمی فلسفه دین برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) کتاب «کلام جدید» اثر دکتر حسن یوسفیان، عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) بعد از پایان سخنرانی دکتر حسن یوسفیان روز سهشنبه 26/8/94 در مؤسسه امام خمینی ، نقد و بررسی شد.
در این نشست که با حضور اساتید، محققان و دانشپژوهان برگزار شد، آقایان: دکتر حمیدرضا شاکرین و حجتالاسلام و المسلمین دکتر محمد جعفریهرندی به نقد و بررسی مطالب مطرح شده پرداختند.
کتاب کلام جديد که شبهات نو دربارة مباحث اعتقادي را بررسي ميکند، داراي دوازده فصل با عناوين زير است: دين و مطالعات ديني، خاستگاه دين، اثبات وجود خدا، صفات خداوند، جايگاه شرور در نظام آفرينش، نياز به دين، زبان ديني، عقل و وحي، تجربة ديني، کثرتگرايي ديني، دين در عرصة جامعه و دين و اخلاق.
در قسمتي از پيشگفتار کتاب چنين ميخوانيم: «هدف از نگارش اين کتاب، صرفاً پديد آوردن متني آموزشي در موضوع يادشده نبوده است؛ يکي از اهداف اصلي نويسنده آن بوده که در پژوهشهايي که در اين موضوع انجام ميگيرند، سهيم شود و بهويژه در بوميسازي مباحثي که رنگوبوي غربي دارند، بکوشد. ... فصلهاي مختلف اين نوشتار، در عين رعايت اختصار، از جامعيتي نسبي برخوردارند؛ به گونهاي که گاه در ذيل يک موضوع نکاتي ميتوان يافت که در آثار مستقلي که به همان موضوع پرداختهاند، به چشم نميخورند. جمع ميان اين دو ويژگي (اختصار و جامعيت) ممکن است مطالعة اين اثر را براي برخي از دانشجويان (بهويژه آنان که «درسنامة آموزشي» را با «خودآموز درسي» برابر ميانگارند) دشوار سازد. حتّي در مباحث فرعي و حاشيهاي نيز غالباً بنا بر «جامعيت در تحقيق» و «گزيدهگويي در نگارش» بوده است.
.در جلسة نقد کتاب «کلام جديد» ، مؤلف ضمن گزارش اجمالي خود، از استقبال گسترده از آن در داخل و خارج کشور خبر داد.
وي اظهار داشت: تيراژ اين کتاب در مدت پنج سال، به چهل هزار نسخه رسيده است. همچنين اين کتاب، پيش از چاپ (يعني زماني که تازه پنج فصل از آن به نگارش در آمده بود) در سال 83 به عنوان پژوهش برتر کنگرة دينپژوهان کشور انتخاب گرديد؛ و پس از انتشار نيز در سال 90 به عنوان يکي از آثار برتر در کتاب سال حوزه معرفي شد.
مؤلف در بخشي ديگر از سخنان خود افزود: ترجمة اين کتاب به زبان اندونزيايي در سال 2014 منتشر شده و اقداماتي براي ترجمة عربي آن نيز صورت گرفته است. از ديگر نکات مورد تأکيد دکتر حسن یوسفیان مؤلف کتاب«کلام جدید» این بود که اين کتاب در عين آنکه کتاب درسي است، تلاش کرده که در همة مباحث گامي به پيش نهد؛ نه آنکه صرفاً به نقل محتواي آثار ديگر بپردازد. استفاده از بيش از هفتصد منبع فارسي، عربي و انگليسي در همين راستا بوده است.
پس از پایان سخنرانی دکتر یوسفیان، در ادامة جلسه، آقايان دکتر حميدرضا شاکرين و دکتر محمد جعفري هرندي نکاتي را در نقد کتاب يادآور شدند. در عين حال، هر دو ناقد بر ارزشمندي کتاب و قوت محتواي آن تأکيد کردند.
دکتر شاکرین گفت: این کتاب بسیار ارزشمند است و انتخاب مباحث، نحوه ورود و خروج، منابع زیاد و ... از نقاط قوت کتاب است. در نقد این کتاب باید گفت براساس چه تعریفی از کلام و کلام جدید این نوشتار سامان یافته است. تعریف مؤلف ناظر به دین حق است یا دین محقق. کلام جدید حداقل باید جدیدترین شبهات را شامل شود که در این کتاب در برخی از موارد اینگونه نبوده و در چینش مطالب و ساختار فصول، ترتیب منطقی مشخصی نیست.
دکتر جعفری هرندی نیز در نقد خود به اشکالات صوری و ساختاری اشاره کرد و گفت: ارجاع همزمان به یک کتاب انگلیسی و ترجمه آن از اشکالات دیگر است و گاهی معین نیست مطلب از نویسنده است یا از ناقل و کتاب درسی نباید ارجاعات زیادی داشته باشد.
مؤلف کتاب (دکتر حسن يوسفيان) برخي از نقدها را پذيرفت و به اين نکته اشاره کرد که بازنگري در محتواي کتاب از مدتي پيش شروع شده و نقدهاي مذکور انشاءالله در ادامة کار مورد استفاده قرار خواهند گرفت.