عضو خبرگان رهبري گفت: امام خميني(ره) نه تنها از نظر فقهي و نظري به احكام اجتماعي اسلامي اهتمام ورزيد، بلكه در عمل نيز تاپاي جان پيش رفت و حجت را بر امثال ما تمام كرد و در حالي كه حتي كسي به ذهنش هم خطور نمي‌كرد كه بتوان نظامي اسلامي تشكيل داد، انقلاب اسلامي را به پيروزي رسانيد.

به گزارش پايگاه اطلاع رساني آثار حضرت آيت‌الله مصباح يزدي، رئيس مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) در مراسم افتتاحيه سال تحصيلي جديد ضمن تبريك دهه كرامت و ميلاد مسعود امام رضا(ع) اظهار داشت: حضور طلاب در حوزه‌هاي علميه متوقف بر پيش فرض‌هايي است كه با توجه به آنها، به حوزه‌هاي علميه گام نهاده اند. اول آنكه همه ما اعتقاد داريم كه تنها راه سعادت عمل به دستورات و احكام اسلام است، ثانيا معتقديم: لازم است عده‌اي عمر خود را براي تحصيل علوم ديني وقف كنند تا احكام اسلام را شناخته و به ديگران هم بياموزند.

علامه محمدتقي مصباح يزدي با اشاره به اينكه آموختن معارف اسلام واجب كفايي است و با توجه به نبودن افراد به ميزان كفايت، حكم واجب تعييني را پيدا كرده است، اظهار داشت: از طرفي براي همه ما روشن است كه هيچ كس نمي‌تواند بر همه معارف اسلامي به طور كامل احاطه پيدا كند و نمونه بارز آن نيز اعتراف فقهايي است كه نيم قرن عمر خود را براي فقه و اصول صرف كرده‌اند و معتقدند هنوز بر همه فقه و اصول احاطه ندارند، در حاليكه فقه و اصول تنها يك رشته از احكام و معارف اسلام است، چه رسد به اينكه كسي بخواهد در مدت عمر خود همه معارف اسلام را فرابگيرد.

وي ادامه داد: لذا ناچار بايد تقسيم كار شود و هر كسي تعلم بخشي از علوم و معارف اسلامي را بر عهده بگيرد تا بتواند با كار در آن رشته، معارف اسلام را از آن استنباط كرده، به صورت قابل فهم در دسترس همگان قراردهد.

آيت‌الله مصباح يزدي با اشاره به پيش فرض‌هاي فوق براي حضور در حوزه علميه ادامه داد: چه بسا برخي از ما هر چند اين مقدمات را قبول داريم، اما با دقت در آنها تفكر نكرده ايم.

وي در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به اينكه مسير شناخت معارف اسلام، راهي بسيار پرپيچ و خم است، اظهار داشت: در طول تاريخ شيعه، به جز در ضروريات دين و مذهب كه با ادله متقن مبتني بر عقل، قرآن، اجماع و سنت ثابت شده است، همواره بين علما اختلاف نظر وجود داشته است و حتي بين افرادي چون شيخ مفيد، شيخ كليني و شيخ صدوق كه از علماي بزرگي هستند كه قرب عهد به معصومين(ع) داشته اند، چنين اختلافاتي به وضوح مشخص است، لذا نمي‌توان توقع داشت كه همه علما در هر رشته، داراي نظراتي مشترك باشند.

عضو خبرگان رهبري با تأكيد بر پرهيز از تعصب بي‌جا اظهار داشت: يكي از آفت‌هايي كه شيطان مي‌تواند از آن طريق به انحراف افراد بپردازد، همين تعصبات بيجاست، لذا در مسائل علمي بايد به ديگران حسن ظن داشته باشيم و در غير يقينيات و ضروريات دين، انعطاف داشته و به نظرات ديگران احترام بگذاريم.

وي يكي ديگر از آفت‌ها را پيش‌داوري دانست و افزود: برخي انگيزه‌ها و گرايش‌ها در افراد سبب مي‌شود كه عده‌اي دوست داشته باشند نتيجه تحقيقاتشان همان چيزي باشد كه انتظار داشته و مورد دلخواه آنهاست، لذا برخي پيش‌داوري‌هاي نادرست، تحقيقات و مطالعات را به سوي آنچه كه فرد مي‌خواهد، سوق داده مي‌دهند، نه آنچه كه در واقع هست.

آيت‌الله مصباح يزدي با تأكيد بر لزوم تزكيه و جهاد با نفس اظهار داشت: برخي صفات مانند كبر، حسد و حرص از جمله صفاتي هستند كه زمينه را براي پيش‌داوري نادرست آماده مي‌كنند، و با توجه به اين‌که زمينه اين صفات مذموم در همه افراد وجود دارد، آدمي بايد با جهاد با نفس اين آلودگي‌ها را از خود پاك كند، چرا كه بسياري از بزرگترين مفاسد عالم، از همين صفات سرچشمه مي‌گيرد.

وي با اشاره به لزوم همراه بودن علم و تزكيه براي طلاب خاطر نشان كرد: اگر خودسازي و تزكيه نباشد، ممكن است به همان خطري مبتلا شويم كه بدعت‌گزاران در دين به آن مبتلا شده‌اند.

عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم در ادامه با اشاره به اينكه بسياري از مردم تقوا و دين را در عبادات و انجام تكاليف فردي خلاصه مي‌كنند، اظهار داشت: متأسفانه اگر كسي نسبت به مسئوليت‌هاي اجتماعي خودش غافل باشد، اما در نماز و روزه و ساير عبادات فردي كوتاهي نكند، در عرف ما انساني باتقوا شناخته مي‌شود، در حالي‌كه اسلام دين جامعي است كه هم در آن تكاليف فردي وجود دارد و هم مسئوليت‌هاي اجتماعي.

وي با طرح اين سئوال كه آيا آن دسته از معارف و احكام اسلام كه مربوط به تكاليف اجتماعي مردم است را بايد كساني غير از روحانيان براي مردم تبيين كنند، اظهار داشت: اگر اسلام را محدود در احكام فردي بدانيم كه اين همان تفكر سكولاريستي است، و اگر اعتقاد داريم اسلام داراي دستورات اجتماعي هم هست، بايد بدانيم تحقيق و پژوهش براي فهم آنها و تبيين اين تكاليف و وظايف اجتماعي براي مردم نيز بر عهده ماست و در صورت كم كاري در اين زمينه مسئول خواهيم بود.

رئيس مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) خاطر نشان كرد: خداوند متعال بر ما منت نهاد و مردي از تبار اهل بيت(ع) را برانگيخت كه بهتر از ديكران متوجه احكام اجتماعي اسلامي بود و براي احياي اين بخش عظيم اسلام كه مغفول مانده بود، تا پاي جان پيش رفت و از هيچ چيز نهراسيد و حتي فرمود امروز تقيه حرام است ولو بلغ ما بلغ، يعني هرچند كه جان هزاران بلكه ميليون‌ها انسان در خطر بيفتد، آن هم در زماني كه هيچ مرجع تقليدي جرأت نمي‌كرد چنين فتوايي بدهد.

وي افزود: امام خميني(ره) نه تنها از نظر فقهي و نظري به احكام اجتماعي اسلامي اهتمام ورزيد، بلكه در عمل نيز تاپاي جان پيش رفت و حجت را بر امثال ما تمام كرد و در حالي كه حتي كسي به ذهنش هم خطور نمي‌كرد كه بتوان نظامي اسلامي تشكيل داد، انقلاب اسلامي را به پيروزي رسانيد.

اين استاد اخلاق حوزه علميه با اشاره به روايتي اظهار داشت: طبق روايت، كساني محب واقعي اهل بيت(ع) هستند كه تا مرحله مجروح شدن و كشته شدن در اين راه پيش بروند، اين در حالي است كه اگر اسلام منحصر در احكام فردي بود، كشته شدن يا مجروح شدن بي‌معنا بود.

وي در پايان تأكيد كرد: طلاب به غير از درس خواندن، دو وظيفه مهم ديگر كه همان تهذيب اخلاق و درك مسائل سياسي و اجتماعي زمان است، بر عهده دارند و كوتاهي در هر يك از اين زمينه‌ها مي‌تواند سبب شود كه فرد نه تنها فايده‌اي براي اسلام نداشته باشد، بلكه طعمه‌اي براي دشمنان در جهت سوء استفاده قرار بگيرد، همانگونه كه در تاريخ نمونه‌هاي زيادي داشته است و برخي افرادي كه مسائل فقهي را به خوبي بلد بودند، به دليل بي‌بصيرتي و عدم شناخت واقعيات جامعه، ضربات مهلكي بر اسلام زده‌اند.

گفتني است آيين افتتاحيه سال تحصيلي جديد مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با حضور آيت‌الله حسيني بوشهري مدير حوزه‌هاي علميه كشور، 26 شهريور ماه همزمان با ميلاد حضرت امام رضا(ع) در سالن همايش‌هاي اين مؤسسه برگزار شد.