استاد احمدرضا جلیلی، ضرورت تدوین کتاب های آموزش زبان انگلیسی با نگاهی آسیب شناسانه به وضعیت آموزش زبان انگلیسی در ایران را تشریح کرد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه آموزشی  و پژوهشی امام خمینی(ره) احمدرضا جلیلی، عضو هیئت علمی و استاد زبان انگلیسی مؤسسه امام خمینی(ره) در مقاله ای به ضرورت تدوین کتاب های آموزش زبان انگلیسی عمومی پرداخت و ویژگی های بسته آموزشی سه جلدی Glocal English را بیان کرد.

موسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی (قدس سره) با درک صحیح وضعیت موجود آموزش زبان و مشکلات مربوط به مضمون و محتوای کتاب­های انگلیسی موجود در بازار کتاب  برآن شد تا با کمک و مساعدت نهاد حوزوی مهم دیگری همچون جامعه­المصطفی­العالمیه به عنوان شریک و تامین کننده­ی منابع مالی مورد نیاز در امر تالیف و تدوین یک بسته یا مجموعه­ی آموزشی زبان و فراهم ساختن مقدمات چاپ و نشر آن­ها، کتب زبانی مورد نیاز خود را برای مقاطع تحصیلی مختلف که هم اهداف آموزشی گروههای تحصیلی را برآورده می­سازند و هم به لحاظ مضمون و محتوا از القائات زیانبخش فرهنگ بیگانه در همه ابعاد پیراسته شده اند، گام بلندی بردارد.

در این راستا، جمعی از اساتید دانشگاهی و حوزوی واجد شرایط و دارای تجربه چندین و چند ساله در امر آموزش زبان و آگاه به نیازهای اساسی نهادهای فرهنگی، از جمله حوزه­ی علمیه­ی قم، تحت نظارت جناب آقای دکتر دهمرده که تحصیلات عالیه خود را در تدوین متون گذرانده­اند، از سال 93 به این سو با جدیت و علاقه کار تدوین و تالیف این بسته­ی آموزشی زبان را با عنوان Glocal English در سه جلد آغاز کرده­ و هر سه را به اتمام رسانده­اند. کتاب نخست این مجموعه پس از طی مراحل مختلف، از قبیل غلط­گیری و اعمال تصحیحات و انجام دادن حذف و اضافات و بازنگر­ی­های چندگانه و تدریس آزمایشی در چند نهاد حوزوی-دانشگاهی و دریافت بازخوردهای آن اکنون به زیور طبع آراسته گشته و در اختیار دانش­پژوهان، اعم از دختر و پسر، قرار دارد و بی تردید اولین دستاورد چشمگیر در حوزه­ی تالیف متن درسی زبان با ویژگی­های فرید و بی­همتاست. دو جلد دیگر این مجموعه نیز در حال حاضر به صورت آزمایشی تدریس می­شوند و در آینده­ی بسیار نزدیک پس از اعمال تصحیحات و باز نگری­های لازم نهایی به چاپ خواهند رسید.

متن کامل مقاله به شرح زیر می باشد:

روند آموزش زبان انگلیسی در نظام آموزش رسمی کشور در حال حاضر، در کنار فقدان سیاستگذاری و برنامه­ریزی مناسب درخصوص استفاده هرچه بهتر و موثرتر زبان انگلیسی از یک سو، و از سوی دیگر،  ضرورت مقابله جدی با تاثیرات مخرب فرهنگی برخی از کتاب­های درسی و غیر درسی که به زبان انگلیسی نگاشته شده­اند و از طرق مختلف وارد کتابخانه­ها، کلاسهای درسی مراکز فرهنگی و دانشگاهی، آموزشگاه­های زبان و نیز خانه­های مردم در سرتاسر کشور می­شوند، به چالشی فراگیر تبدیل شده است و از این­رو تدوین راهبردهایی متناسب با فضای فکری، سیاسی و فرهنگی حاکم برجامعه را می­طلبد. با این­همه، در حال حاضر نیازهای نهاد های مختلف علمی-پژوهشی به فراگیری زبان انگلیسی برای انجام دادن کارهای علمی و پژوهشی و همچنین نیاز نهاد آموزش و پرورش و دانشگاه­ها به استفاده از کتاب ها و مواد درسی متناسب با اهداف و برنامه­ی آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی ضرورتی انکارناپذیر می­نماید. بنابراین، ضروری به­نظر می­رسدکه نهادهای مسئول، همزمان با سیاستگذاری دقیق و منسجم و منطبق با قوانین و اسناد فرادستی نظام مقدس جمهوری اسلامی که بر تقویت هویت ملی و فرهنگی ما در مقابله با هجمه­ی فرهنگی دیگر نظام ها تاکید می‌نمایند، برای برآورده ساختن این نیازهای علمی-پژوهشی و آموزشی جدوجهد کنند و چاره­ای بیندیشند.

نگارنده­ی این سطور،  ضمن تاکید بر اجتناب ناپذیری زبان­آموزی، پرداختن به امور مهمی نظیر نظارت و بازنگری و اصلاح همه جانبه­ی محتوای متون درسی انگلیسی و برنامه­‌ها و روش‌­های آموزش زبان انگلیسی در همه­ی مقاطع تحصیلی را جهت رفع تاثیرات و القائات فرهنگی معارض و مباین با  فرهنگ و هویت دینی و ملی مان، خصوصاً در ابعاد اعتقادی، اخلاقی یا ارزشی در سطح ملی ضرورتی انکارناپذیر می­داند.

 با بررسی اسناد و شواهد موجود کاملاًمشهود است که با وجود اهمیت این موضوع، برنامه و سیاست مشخص و مدونی درخصوص تعیین میزان نیاز نهاد­های مختلف فرهنگی و آموزشی کشور به این زبان و چگونگی به­کارگیری این زبان که در عین بهره‌­گیری از مزایای آموزشی آن درصدد کاهش و یا رفع تاثیرات مخرب فرهنگی و هویتی آن باشد، وجود ندارد و ناگفته پیداست که، در شرایط کنونی، آموزش زبان در همه­ی سطوح، از مهد کودک ها گرفته تا نهاد ها و مراکز آموزشی عالی، در قالب تدریس انبوهی از کتابها و مواد آموزشی و کمک آموزشی­ای صورت می­گیرد که عمدتاً در فضا و بستر فرهنگی عمدتاً سکولار یا، به تعبیری، دین ستیز دو کشور آمریکا و انگلیس تدوین و تالیف شده­اند. و ناگفته نماند که مسئله­ی عدم نظارت و کنترل بر کتابهای غیردرسی نظیر قصه­ها و رمان­ها، فیلم­ها، نمایشنامه­ها، کارتون­ها وبرنامه ها و نرم­افزارهای رایانه­ای  خود حکایت دیگری است که پرداختن به آن­ها در حوصله این گفتار نیست.

      نگاهی گذرا بر مطالب آموزشی کتابهای پیش­گفته به­خوبی نشان می­دهد که کشورهای غربی، بویژه انگلیس و آمریکا، زیرکانه اهدافی نظیر سلطه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی و ... بر کشورهای هدف را در قالب عرضه­ی متونی آکنده از مطالبی مغایر و متضاد با آموزه­های دینی و معنوی و ارزشهای فرهنگی با هدف جهت دهی اذهان و افکار به سمت و سوی پذیرش و باور به جهانی یکسره مادی، دین­گریز و دین­ستیز و بی اعتنا به  خدا در حکم مبدا جهان هستی و جهان غیب یا ماوراء و رواج و اشاعه­ی نوعی لاابالی­گری و لاقیدی فرهنگی و،  مهم­تر از همه، القاء روحیه­ی سلطه پذیری در قالب مفاهیمی همچون " جهانی سازی" یا " دهکده­ی جهانی" و غیره را دنبال می­کنند. با توجه به فقدان دغدغه جدی مسئولان فرهنگی نسبت به این امور و، ازاین­رو، نبود سازوکارهای نظارتی مناسب و برنامه‌­ریزی و مدیریت دقیق و یکپارچه در همه­ی سطوح و مقاطع تحصیلی، آموزش زبان انگلیسی،  در صورتی که به عنوان ابزاری در خدمت اهداف اشاره شده قرارگیرد، می تواند عامل مهمی در تضاد و تعارض با منافع سیاسی و اقتصادی­‌ و تهدیدی آشکار برای هویت و فرهنگ ملی و دینی ما قلمداد شود .

      در این میان، موسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی (قدس سره) با درک صحیح وضعیت موجود آموزش زبان و مشکلات مربوط به مضمون و محتوای کتاب­های انگلیسی موجود در بازار کتاب  برآن شد تا با کمک و مساعدت نهاد حوزوی مهم دیگری همچون جامعه­المصطفی­العالمیه به عنوان شریک و تامین کننده­ی منابع مالی مورد نیاز در امر تالیف و تدوین یک بسته یا مجموعه­ی آموزشی زبان و فراهم ساختن مقدمات چاپ و نشر آن­ها، کتب زبانی مورد نیاز خود را برای مقاطع تحصیلی مختلف که هم اهداف آموزشی گروههای تحصیلی را برآورده می­سازند و هم به لحاظ مضمون و محتوا از القائات زیانبخش فرهنگ بیگانه در همه ابعاد پیراسته شده اند، گام بلندی بردارد. در این راستا، جمعی از اساتید دانشگاهی و حوزوی واجد شرایط و دارای تجربه چندین و چند ساله در امر آموزش زبان و آگاه به نیازهای اساسی نهادهای فرهنگی، از جمله حوزه­ی علمیه­ی قم، تحت نظارت جناب آقای دکتر دهمرده که تحصیلات عالیه خود را در تدوین متون گذرانده­اند، از سال 93 به این سو با جدیت و علاقه کار تدوین و تالیف این بسته­ی آموزشی زبان را با عنوان Glocal English در سه جلد آغاز کرده­ و هر سه را به اتمام رسانده­اند.

کتاب نخست این مجموعه پس از طی مراحل مختلف، از قبیل غلط­گیری و اعمال تصحیحات و انجام دادن حذف و اضافات و بازنگر­ی­های چندگانه و تدریس آزمایشی در چند نهاد حوزوی-دانشگاهی و دریافت بازخوردهای آن اکنون به زیور طبع آراسته گشته و در اختیار دانش­پژوهان، اعم از دختر و پسر، قرار دارد و بی تردید اولین دستاورد چشمگیر در حوزه­ی تالیف متن درسی زبان با ویژگی­های فرید و بی­همتاست. دو جلد دیگر این مجموعه نیز در حال حاضر به صورت آزمایشی تدریس می­شوند و در آینده­ی بسیار نزدیک پس از اعمال تصحیحات و باز نگری­های لازم نهایی به چاپ خواهند رسید.

ویژگیهای این مجموعه آموزشی

1. این بسته آموزشی،  مجموعه­ای دانشگاهی است و هدف آن در درجه­­ی اول گسترش و تقویت مهارت خواندن و درک مفاهیم، توسعه واژگانی و مهارت­های نگارشی است. برای نیل به این هدف، نگارندگان با انتخاب مواد درسی معتبر و جالب هم­سو و هم­افق با گرایشهای آموزشی فراگیران در زمینه­ی علوم انسانی مجالی را فراهم آورده­اند که فراگیران با خواندن متون مورد علاقه و مرتبط با گرایشهای تحصیلی خود و با انجام دادن تمارین درسی متنوع و به دقت طراحی شده مهارت­های لازم را در امر خواندن و درک مطلب وگسترش دایره­ی واژگانی و بحث و گفت­وگو در باره موضوعات مشاجره­آمیز  به دست آورند.

2. در این مجموعه­ی آموزشی به  تمارینی در قالب مهارتهای گفتاری و نوشتاری نیز در حد نیاز توجه شده است به گونه ای که فراگیران ترغیب می­شوند تا با مطالعه ای فراگیر و با تفکری نقادانه مهارتهای ارتباطی و توانش زبانی خود را  برای رسیدن به سطحی پیشرفته تر بهبود بخشند.

3. این مجموعه، هم از حیث صورت و جلوه­های دیداری (با استفاده از تصاویر وطرح­های گرافیگی رنگی جالب و متنوع)  و هم از حیث سطح دشواری محتوایی، مطابق با آخرین یافته های علمی در زمینه­ی تدوین متون و منطبق بر استاندارد CEFR اروپا تالیف شده است و نیازهای آموزشی را در سطحی جهانی (Glocal)  و داخلی(Local)به خوبی برآورده می­سازد.

4. هر سه کتاب در بخش مجزایی تحت عنوان Beyond Readin که پایان بخش هر درس است دیدگاه اسلام را در ارتباط با موضوع کلی درس مطرح می­کند که از این حیث بر ارزش محتوایی کتاب می­افزاید.

5. مطالب آموزشی هر سه کتاب در قالب دوازده درس تنظیم شده و زبانی را آموزش می­دهد که فراگیران، هم در امور زندگی روزمره و هم در محیط و بستر فرهنگی و علمی و دینی خود، با آن­ها مواجه می­شوند.

هر درس مجموعه­ای از چند قطعه متن درسی کوتاه عموم و از نظر مضمون به­هم مرتبط است که، در کنار توضیحات و تمارین، مهارتهای لازم را در خصوص خواندن و درک مفاهیم آموزش می­دهد.

2. در بخش مجزایی تحت عنوان Critical Thinking پرسشهایی مرتبط با موضوع اصلی و مضمون کلی درس پیش­نهاده شده که دانشجویان را ترغیب می­کند تا در مورد موضوعات  مطرح شده با تفکر و دیدی نقادانه اظهار نظر کنند و به سود و زیان آنها استدلال کنند و به بحث و گفت­وگو بپردازند.

3. در این مجموعه به کسب مهارت­های نگارشی در قالب تمارینی مربوط به نکات دستوری از قبیل نقطه­گذاری یا رعایت علایم سجاوندی، املای صحیح کلمات، و جمله نویسی با ارایه­ی شواهد مثال نیز توجه شده است که فراگیران را به تدریج برای نگارش جملات دستوری معنادار آماده می­سازد.

4. این مجموعه سه جلدی به طور کلی موضوعات زیر را در بردارد:

خانواده و زندگی اجتماعی، زبان و ارتباطات، تغذیه، پیشگامان موفق در علم، کشورها، طبیعت و محیط زیست، فرهنگ­ها و آداب و رسوم، دین، امور مالی و اقتصادی، شغلها و حرفه­ها، ورزش، تعلیم و تربیت، ازدواج و زندگی سعادتمندانه، پوشاک (حجاب و عفاف)، علم و فناوری، هنر، شخصیت، قوانین و حقوق، سیاست، تاریخ، فلسفه، کلام و ...