یازدهمین نشست از سلسله نشست های تخصصی مبانی اسلامی سازی علوم انسانی

،زمان: چهارشنبه، 22 اسفندماه، ساعت 19

،موسسه امام خمینی(ره)، طبقه پنجم، سالن اندیشه

،سخنران: دکتر حسین شرف الدین

،ناقدان: حجت الاسلام دکتر علی مصباح

،حجت الاسلام دکتر قاسم ابراهیمی پور

،مدیر کرسی: حجت الاسلام محمدوحید سهیلی

علت گرایی و دلیل گرایی در علوم اجتماعی

چکیده

قانون مداری یا قاعده مداری(rule governed/Law governed )جهان اجتماعی، یکی از مسائل بنیادینی است که توجه بسیاری از نظریه پردازان اجتماعی کلاسیک و معاصررابه خود مشغول داشته است. رویکرد قانون مدار با مرجعیت الگویی علوم طبیعی و تلقی جهان انسانی به مثابه بخشی از جهان طبیعی، هرچند با ویژگی های متمایز، هدف علم اجتماعی را تبیین روابط علی و معلولی میان پدیده های اجتماعی وکشف قانون به شیوه ای قیاسی می داند؛ درحالی که رویکرد قاعده مدار، با اعتقاد به قصدمندی، معناداری، اعتباری و التفاتی بودن کنش های انسانی، هدف علم اجتماعی را فهم تفسیری(همدلانه یا هرمنوتیکی) و تفهم پدیده های انسانی و شناخت و استنباط دلایل فاعلان می داند. جمعی نیز به صورت تلفیقی، هدف این علوم را  توامان تفهم و تبیین یا تفهم تبیینی انگاشته اند؛ عده ای نیز با خوانش علی از دلیل،‌ دلایل را به علل ارجاع می دهند. این نوشتار درصدد است تا این منازعه ریشه دارهمراه با مبانی و مفروضات و آثارو نتایج معرفتی مترتب بر هر یک ازمواضع منتخب را مورد بحث و بررسی قرار دهد. روش این مطالعه در مقام گردآوری اسنادی و درمقام تحلیل،‌ مضمون کاوی و استنباطی است.