به گزارش پايگاه اطلاع رساني آثار حضرت آيت الله مصباح يزدي، رئيس مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) در آستانه سالگرد شهادت علامه شهيد مطهري و روز معلم، در جمع تعدادي از اساتيد حوزه علميه رشد گفت: امروز در برهه‌اي از تاريخ قرار گرفته‌ايم که از زمان خلقت تاکنون بي‌نظير است. چرا که امروز، مجموع ميراث ائمه (ع) و پيامبران، به همراه تجارب علماء و اولياي الهي به صورت يک جا، به ما رسيده است و براي ما قابل دسترسي است. البته متأسفانه ما اين نعمت عظيم الهي را ساده و امري طبيعي قلمداد کرده و توجهي به عظمت آن نداريم.

آيت الله محمد تقي مصباح يزدي با اشاره به خاطراتي از آيت الله بهجت و علامه طباطبائي و توجه آن‌ها بر استفاده از روايات اهل بيت (ع)، بر بهره گيري از روايات و سيره اهل بيت (ع) و سيره پيامبران معصوم که در روايات اهل بيت (ع) به ما رسيده تأکيد و خاطر نشان کرد: اين ميراث گرانبها که امروز به سهولت در اختيار ماست و گاه در يک نرم افزار و به سادگي، مطالب مورد نظر، در دسترس ما قرار مي‌گيرد، براي گذشتگان وجود نداشته است و حتي آن دسته از کتاب‌هايي که در گذشته نيز وجود داشته، در دسترس بسياري از علماء نبوده است و لذا بايد قدر آن‌ها را بدانيم.

عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم ادامه داد: البته از سوي ديگر، ابزار و عوامل فسادي که فراهم شده و در دسترس همگان قرار دارد نيز در گذشته بي‌نظير بوده است. لذا اگر گفته شود در حساس‌ترين عصر تاريخي از لحاظ فراواني عوامل خير و شر قرار داريم، سخني بي‌جا نيست.

وي با اشاره به اين‌که سنت تکويني خلقت خداوند نيز همين امر را اقتضاء مي‌کند، ادامه داد: حکمت آفرينش بشريت، امتحان است و البته امتحان هم مراتبي دارد که در هر مرتبه، دشوارتر و البته در درجه بالاتري از مرتبه قبل قرار دارد. رواياتي که درباره سختي دينداري در آخرالزمان وارد شده نيز، همين امر را تأييد مي‌کند.

استاد اخلاق حوزه علميه قم با اشاره به اين‌که روز به روز امتحانات الهي سخت‌تر و لذا امکانات ترقي بشر نيز بسيار وسيع‌تر و عميق‌تر و امکان سقوطش نيز بيشتر مي‌شود، ادامه داد: از يک سو مي‌بينيم در هيچ عصري به غير از عصر حاضر، سابقه نداشته که در ماه رجب، صدها هزار نفر به مراسم معنوي اعتکاف بروند و حتي برخي به خاطر توفيق نيافتن گريه کرده اشک بريزند و از طرف ديگر، عوامل انحراف و ابزار دسترسي به فساد نيز به وفور در دسترس همگان باشد.

وي با اشاره به وظيفه علما در عصر حساس کنوني خاطر نشان کرد: علما با مجموعه‌اي از عوامل خير و شر مواجه‌اند؛ نه مي‌توان همه عوامل شر را از بين برد و نه مي‌توان همه خيرات موجود و علوم مختلف – حتي فقط علوم ديني – را به صورت کامل، فرا گرفت. لذا از طرفي، جمع بين همه علوم عادتا ممکن نيست و از طرف ديگر، ترک همه آن‌ها نيز براي عالم جايز نيست؛ لذا بايد اولويت‌بندي کرد و بين علوم خير، آن را انتخاب کرد که نياز به آن در جامعه بيشتر و تأثير آن فزون‌تر است.

آيت الله مصباح با ارائه مقايسه‌اي از وضع حوزه و روحانيت در قبل و بعد از انقلاب اظهار داشت: قبل از انقلاب اگر يک روحاني، فعاليت خاصي نداشت، تا حدي معذور بود؛ چرا که فعاليت او نهايتا در منبر و اقامه جماعت منحصر مي‌شد و دستش براي انجام کارهاي ديگر، بسته بود؛ اما بعد از انقلاب، چنين نيست و زمينه براي فعاليت‌ها آماده است و در صورت کم کاري، هيچ عذري نخواهيم داشت.

وي افزود: البته شايد افراد کوته‌بيني نيز باشند که با مثال آوردن از برخي نقص‌ها و گناهاني که در جامعه انجام مي‌شود، منکر آثار انقلاب شوند، اما واقعا اين بي انصافي است و وضع کاملا فرق کرده است. بايد در نظر داشت در زمان حضرت علي (ع) که امام معصوم بود نيز همه احکام اسلام اجرا نمي‌شد و در جامعه نيز گناه انجام مي‌شد؛ حتي فرد منصوب از سوي اميرالمؤمنين (ع) خطا کرده و زکات‌هاي مسلمانان را به معاويه تحويل مي‌دهد؛ لذا چگونه مي‌توان توقع داشت که با انقلاب اسلامي همه مسائل و مشکلات حل شود.

عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم ادامه داد: علما بايد اموري را که در اولويت نيازهاي جامعه است، عهده‌دار شوند و همان‌ها را معيار خود در تحصيل، تدريس، سخنراني، نوشته‌ها و تحقيقات خود قرار دهند.

وي با بيان اين‌که وظيفه علما در تعيين اولويت‌های علمی و پرداختن به آن‌ها منحصر نمي‌شود، به آيه‌اي از قرآن کريم اشاره و خاطر نشان کرد: بسيارند کساني که تکليف خود را مي‌دانند، اما بدان عمل نمي‌کنند؛ لذا وظيفه بعدي عمل به دانسته‌ها و دعوت مردم به عمل است، همان گونه که انبياء علاوه بر «يعلّمهم» وظيفه ديگري نيز بر عهده دارند و آن «يزکّيهم» است، علما نيز علاوه بر علم آموزي وظيفه تزکيه خود و ديگران و دعوت آنان به عمل را بر عهده دارند.

علامه مصباح يزدي سومين وظيفه علماء را آشنايي با مسائل سياسي و امور اجتماعي دانست و افزود: در گذشته، وظيفه علما تنها به ابواب فقهي چون نماز، روزه، حج، طهارت و خمس و نظاير آن محدود مي‌شد و رسيدگي به امور جامعه و روابط داخلي و بين المللي نه تنها اموري بي ارتباط به دين تلقي مي‌شد، بلکه حتي پرداختن به آن‌ها شأن يک روحاني نيز نبود و کسي که به امور سياسي مي‌پرداخت، گويا از عدالت ساقط مي‌شد.

وي با اشاره به اين‌که قبل از نهضت اسلامي، ورود به عالم سياست، بالاترين گناه کبيره براي روحانيت تلقي مي‌شد، ادامه داد: لذا افرادي که علم و فقاهتشان در حد دیگر مراجع، بلکه بالاتر بود، تنها به خاطر اين‌که در عالم سياست وارد شده و دخالت مي‌کردند، وجهه و جايگاه اجتماعي نداشتند؛ نمونه بارز آن آیت الله کاشاني بود که در ملي شدن صنعت نفت نقش بسزايي داشتند.

عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم ادامه داد: در آن زمان، در عرف متدينين، امور سياسي جزئي از دين تلقي نمي شد، اما بالاخره يک نفر مرد پيدا شد و اين سد باطل را شکست و آن مرد، کسي نبود جز امام خميني (ره)؛ بزرگترين کاري که امام خميني (ره) انجام داد، نه بيرون کردن شاه، بلکه احياي نيمي از دين بود که به فراموشي سپرده شده بود. امر به معروف، مبارزه با ظالم و رفع بدعت‌ها از جمله اموري بود که به فراموشي سپرده شده بود و امام (ره)، آن را احياء کرد؛ البته امام (ره) ياراني هم داشت؛ ليکن پرچم دار، امام (ره) بود.

وي وظيفه سوم طلاب را پرداختن به امور سياسي و اجتماعي دانست و افزود: البته امور اجتماعي نيز داراي عرصه‌هاي گوناگوني است که ورود و تخصص در همه آن‌ها، عادتا ممکن نيست، لذا در اين جا نيز بايد اولويت‌بندي کرد؛ اما علما حداقل بايد به قدري اطلاع داشته باشند که فريب نخورند و طعمه دشمن نشوند.

عضو جامعه مدرسين ادامه داد: سابقه داشته که فقيه عادلي که واقعا متقي بوده و بسيار زاهدانه نيز زندگي مي‌کرده است، اما به خاطر سادگي و ناآشنايي با مصالح اسلام و امور اجتماعي، عامل دست آمريکا شده است و ضربه‌اي را به اسلام زده است که هيچ کافري نمي‌توانست بزند. لذا کسب بصيرت سياسي در حدي که در توطئه دشمن گرفتار نشود، سومين وظيفه عالم دين است.

گفتني است ديدار اساتيد مدرسه علميه رشد با علامه مصباح يزدي، يازدهم ارديبهشت ماه سال جاري در سالن تشريفات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) برگزار شد.